Investitsiya loyihalari tahlili

N azorat va m uhokam a uchun savollar
l.Iqtisodiy sabablarga k o ’ra loyixalam ing raqobatlashtiruvchi b o ’lib 
qolish sababini tushuntiring:
2.Q anday noiqtisodiy sabablarga k o ’ra loyihalar raqobatlashtiruvchi 
b o ’lib qoladi?
3.M uqobil investitsiyalar deganda nim ani tushunasiz?
4.R aqobatlashuvchi loyixalarni tahlil qilishda ularning xizm at 
muddati turlicha b o ’lishi m uam m osi qanday echiladi?
5.Xizm at m uddati turlicha bo ’lgan loyihalarda tahliliy k o ’rsatkichlar 
turlicha xulosa berishga sabab nima?
6.Ekvivalent annuitet ko ’rsatkichiga izoh bering:
7.Qaysi sabablar tufayli loyihalarni baholashda xarajatlarga ko ’ra 
sam aradorlikni baholash usulidan foydalaniladi?
8.UskunaIami alm ashtirish yoki yangilash to ’g ’risida qaror qabul 
qilishda qaysi m ezonlarga asoslaniladi?
Foydalanilgan adabiyotlar
1. 
А.Э. 
Иш мухамедов, 
М .С Д оси м ов, 
З.А. 
Джумаев, 
Г.Я.М ухамеджанова. Лойиха тахлили. Т: ТДИУ. 2006.-91-107 б.
2.И нвестиции.У чебник. 
А .Ю .А ндрианов, 
С.В. 
Валдайцев, 
П.В. 
Воробьёв и др\ от ред В.В. Ковалев, В.В. Иванов , В.А. Лялин.-2-е 
издание, переработано и доп -М : Т.К. Велби. Изд-во П роспект.2008,- 
432-584
3. Балдин К.В. Инвестиции и инновации. У чебное пособие. \ К.В. 
Балдин, И.И. П ередеряев и др.-2- изд- М: И здательское -торговая 
корпорация «Дашков и К», 2010. -213-238 с.
4.Николаев М.А. И нвестиционная деятельность: Учебное пособие \ 
М.А. Н иколаев-Ф инансы и статистика, ИНФ РА. М -2009.-256-336 стр.
5.Тюрина А.В. Инвестиции. Практикум. У чебное пособие. \ А.В. 
Тюрина-М : КН О РУ С .2010,- 189-208 стр
99

---

VII-BOB. TEXNIK TAHLIL
7.1. L oyihalarni texnik tahlil qilishning
vazifalari va tarkibi
Texnik tahlil asosiy texnik - iqtisodiy ko ’rsatkichlar yordam ida 
am alga oshiriladi. Jum ladan ishlab chiqarish xarajatlari,m ahsulotni sifati, 
m ahalliy xom ashyoda m ahsulot chiqarish, yangidan ishlab chiqrilgan 
m ahsulot va uning eksport salohiyati kabi savollar va k o ’rsatkichlar 
o ’rganiladi.
Loyihaning m arketing nuqtai nazardan ijobiy xulosasi olingach, 
uning 
texnik 
tahlili 
am alga 
oshiriladi. 
Texnik 
tahlilda 
loyiha 
texnologiyasini ishlab chiqaruvchilardan shu loyihani am alga oshrish 
uchun zarur b o ’lgan tender xujjatlari/tijorat taklifi olinadi. Tijorat taklifi 
loyiha texnologiyasining har bir m ashina va asbob-uskunasi, ularning 
bahosi, texnik spetsfikatsiyasi, texnik-iqtisodiy k o ’rsatkichlari to ’g ’risidagi 
m a’lum otlam i o ’z ichiga oladi. Loyihani am alga oshirishda eng samarali 
b o ’lgan texnologiya tanlanadi. Agar loyiha C het el valyutasi hisobiga 
texnologiya bilan ta ’m inlanadigan b o ’lsa, unda xalqaro k o ’lam da shu 
texnologiyani ishlab chiqaruvchilar o ’rtasida tanlov e ’lon qilinadi. 
M utaxassislar tilida bunday tanlov tender deb ataladi.
Investitsiya loyihalarini texnik tahlil qilishning vazifasi loyiha 
m aqsadi nuqtai nazaridan eng qulay b o ’lgan texnologiyalar, loyihadan 
m anfaat k o ’rishi m um kin b o ’lgan aholi kontingenti, m ahalliy sharoitlar, 
kapital, xom ashyo va ishchi kuchidan foydalanish im koniyatlari va 
ularning bahosi, bozor hajmi, shuningdek, loyihani rejalashtirish ham da 
am alga oshirishning m avjud va potentsial im koniyatlarini aniqlash 
hisoblanadi.
Investitsiya Ioyihalari ustida ishlash jarayonida texnik tahlil birinchi 
navbatda o ’tkaziladi.
Texnik tahlilga quyidagilarni k o ’rib chiqish va belgilash kiradi:
1) 
Texnik va texnologik jihatdan muqobil variantlar.
2
) Loyihani joylashtirish o ’m i b o ’yicha m uqobil variantlar.
3) 
Loyiha hajmi.
100

---

4) 
Loyihani am alga oshirish m uddatlari.
5) 
X om ashyo, ishchi kuchi va boshqa resurslardan foydalanish 
im koniyatlari va ularning etarliligini.
6) 
Loyiha m ahsuloti uchun bozor sig ’imi (hajmi).
7) 
K o ’zda tutilm agan om illam i hisobga olgan holda loyiha 
xarajatlari.