İqtisadiyyata giriş fənni üzrə suallar və cavablar
Müasir iqtisad elminin istiqamətləri
Yüklə 0,51 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
4. Müasir iqtisad elminin istiqamətləri.
Müasir iqtisadi nəzəriyyə dedikdə XIX əsrin sonu XX əsrin əvvəllərindən yaranan elmi cərəyanlar nəzərdə tutulur. XIX əsrin sonlarında geniş yayılmış klassik və marjinalist nəzəriyyələrin vahid konsepsiyada birləşdirilməsi zərurəti yarandı.İlk dəfə bu problem neoklassik məktəbin banilərindən biri A.Marşalın əsərlərində dərindən təhlil edilir. Beləliklə neoklassik məktəb yaranır, sonrakı dövrlərdə yaranmış keynsçilik və institusional – sosioloji məktəblər də müasir iqtisad elminin əsas istiqamətlərinə aiddir. Neoklassiklər bazar mexanizminin tənzimləyici roluna daha çox əhəmiyyət verməklə iqtisadiyyata dövlət müdaxiləsinin məhdudlaşdırılması tərəfdarları idi. Bu nəzəriyyənin tərəfdarları kimi o dövrdə monetarist, neoliberalist və başqa cərəyanlar yarandı. Lakin 1929- 1933-cü illərin ümumdünya bövranı iqtisadiyyata bazarın tənzimləyici mexanizm olması haqqında fikirləri inkar etdi. XX əsrin 30-cu illərində C.Keyns dövlətin iqtisadiyyata müdaxiləsinin zəruriliyini əsaslandıran təlim yaratdı. Bu müasir iqtisad elminin ikinci istiqamətinin keynsçiliyin yaranması idi. Keynsin təlimi bir çox alimlərin əsərlərində makroiqtisadi tənzimləmə nəzəriyyələri kimi geniş yayılmışdır. Müasir iqtisad elminin üçüncü istiqaməti institusionalizmin banisi T.Veblen sayılır. İnstitusionalistlər iqtisadiyyatda sosial amillərin təsirinə xüsusi yer 3
verirlər. Onlar sosial, mədəni, texniki, texnoloji amillərin iqtisadiyyatla funksional asılıqda olduğunu iddia edir və cəmiyyətin fəaliyyətini institutların inkişafı kimi təhlil edilməsini zəruri hesab edirlər. Müasir dövrdə institusional – sosioloji istiqamət iqtisad elminin ən geniş yayılmış cərəyanlarından hesab edilir. Son illərdə iqtisad elminin inkişafında iqtisadi artım, neokonstitusional, iqtisadi qlobalizm və başqa elmi cərəyanların yayılması da müasir istiqamətlərə aid edilir.
Yüklə 0,51 Mb. Dostları ilə paylaş:
|