5.»Ekonomiya»,»Ekonomika» (İqtisadiyyat),»İqtisadi nəzəriyyə», «Siyasi iqtisad»,
«Ekonomiks» anlayışlarının nisbəti.
Bu anlayışlar insanların təsərrüfat fəaliyyəti haqqında tədqiqat aparan alim və elmi
məktəblərin müxtəlif dövrlərdə istifadə etdikləri terminlərdir.
Ekonomiya – yunan sözləri oykos – ev , təsərrüfat və nomos – məharət, qanun sözlərindən
yaranmışdır. Təsərrüfatın məharətli idərə edilməsi, aparılması mənasını verir.
Ekonomika (iqtisadiyyat) – iqtisadiyyatın bir sistem halında, onun, elementlərinin əlaqəli
şəkildə öyrənilməsi haqqında elmdir.
Siyasi iqtisad – yunan sözləri politeyya – dövlət quruluşu, oykos və nomos sözlərindən
əmələ gəlib, dövlət təsərrüfatının bacarıqla, məharətli idarə edilməsi mənasını verir.
Ekonomiks – XIX əsrin sonunda məhdud iqtisadi resurslardan istifadə haqqında iqtisad
elminin adı kimi istifadə edilmişdir. Bu dövrdə dövlətin iqtisadiyyata müdaxiləsinin əksinə
çıxış edən neoklassiklər «Siyasi iqtisad» adından birinci hissəni «politeyya» sözünü (dövlət)
görünməklə «ekonomiks» adına üstünlük vermişlər.
İqtisadi nəzəriyyə – təsərrüfatın aparılması, idarə edilməsi haqqında mühüm nəzəriyyələri
birləşdirən elm kimi müasir dövrdə iqtisad elminin adıdır.
«Ekonomika» (İqtisadiyyat), «siyasi iqtisad», «ekonomiks»« və «iqtisadi nəzəriyyə»
məfhumlarının təkamülü tarixi səbəblərlə şərtlənib, mahiyyət etibariləisə bunlar daim inkişafda
olan və iqtisadi hadisələri, təsərrüfatçılıq proseslərini müxtəlif qarşılıqlı əlaqə və qarşılıqlı
asılılıq səviyyələrində tədqiq edən eyni bir elmin adlarıdır. İfadəolər, yanaşmalar dəyişir, elm
və ayrı-ayrı adamların, qrupların və bütövlükdə cəmiyyətin iqtisadi həyatı haqqında elm olaraq
qalır.
Dostları ilə paylaş: |