Nomonetar nazariya Monetar va nomonetar yo’nalish o’rtasidagi farq uncha katta emas,biri ikkinchisini to’ldiradi.Tarafdorlari texnologik o’zgarishlar,yangiliklar,ixtirolarning ahamiyatini alohida ta’kidlab,pul jamg’arishning ko’payib ketishidagi rolini ko’rsatishadi. Har ikkala nazariya ham oxir-oqibat iqtisodiy faollikning kuchayishiga iste’mol emas,balki investitsiya sabab bo’ladi,degan fikrni ilgari surishadi Yetarlicha iste’mol qilmaslik nazariyasi Bu nazariyaning mohiyati ko’proq jamg’arib,samarali darajada iste’mol qilmaslik jamiyatni siklli rivojlanishining sababi qilib ko’rsatiladi: Mablag’ni jamg’arish,boshqacha aytganda xazinaga aylantirish turg’unlikka olib kelishi mumkin,chunki bu mablag’ investitsiyalash uchun foydalanilmaydi
Pulni jamg’arish iste’mol tovarlariga talabning qisqarishiga olib keladi,chunki u iste’molga sarflanmaydi
Natijada investitsiyaga nisbatan pul shaklidagi jamg’arish hajmi o’sib borib,iste’mol tovarlariga talab kamayib boradi,taklif esa ortadi,narx pasayadi,iste’mol tovarlari bozoridagi qiyinchiliklar inqirozga olib keladi.
Psixologik nazariya Psixologik nazariya tarafdorlari:J.Keyns,U.Mitchell,F.Xayek va boshqalar.Ularning fikricha,insondagi optimizm va pessimizm faoliyat aktivligiga obyektiv iqtisodiy omillar:foiz me’yori,pul oqimi,foyda va boshqalar ta’sir ko’rsatib,buning natijasida ishlab chiqarishning qisqarishi yoki kengayishi ro’y beradi. Kreditning kengayishi,talab va ishlab chiqarishning o’sishi odamlarning kayfiyatini ko’taradi va aksincha.Bundan tashqari kishilar borgan sari likvidligi yuqori bo’lgan pul jamg’arishga moyilligi ortib borishi va o’z navbatida iqtisodiy rivojlanishga ta’sir etishini ko’rsatishadi Sikllarning asosiy turlari