Iqtisodiyot fanidan

№ 
Hudud 
Ipoteka kreditining eng ko'p 
miqdori 
Boshlang'ich badal 
uchun qat’iy 
belgilangan subsidiya 
miqdori 
1 
Qoraqalpog’iston Respublikasi 
va viloyatlar 
327 250 
32 000 
2 
Toshkent shahri 
416 500 
4-Chizma 
2021 yilda ipoteka kreditlari bo’yicha subsidiyalar ajratishning maqsadli 
parametrlari doirasida subsidiya taqdim etish to’g’risidagi xabarnomani olgan 
shaxslarga ajratiladigan ipoteka kreditlari 

---

24 
Ming so’mda
5-Chizma 
Sotib olinadigan kvartira qiymatining uy-joy hisoblangan qiymatidan oshib ketgan miqdorini 
banklar tomonidan ajratiladigan kreditlar hisobidan to’lanishiga yo’l qo’yilmaydi. 
 
 
 
№ 
Hudud 
Uy-joy hisoblangan 
qiymati 
Ipoteka 
kreditining 
eng ko'p 
miqdori 
Boshlang'ich badalning eng kam miqdori 
1 
Qishloq 
joylarda 
315 000 
267 750 
47 250 
2 
Shaharlarda 
364 000 
309 400 
54 600 
3 
Toshkent 
shahrida 
399 000 
339 150 
59 850 

---

25 
Tijorat banklarining kredit va depozitlar to`g`risida 
2022-yil 1-yanvar holatiga ma'lumot 
mlrd. so`m 
№ Bank nomi 
Jami kreditlar 
shundan 
Jami 
depoz
itlar 
shundan 
jismoniy 
shaxslar 
yuridik 
shaxslar 
jismoniy 
shaxslar 
yuridik 
shaxslar 
Jami 
326 386 
69 496 
256 889 
156 
190 
37 306 
118 884 
Davlat ulushi 
mavjud 
banklar 
280 074 
55 854 
224 220 
104 
248 
23 007 
81 241 
1 
O‘zmilliy
bank
74 033 
6 100 
22 083 
5 475 
5 475 
16 608 
2 
O‘zsanoat
qurilishbank 
43 148 
4 260 
12 607 
3 319 
3 319 
9 289 
3 
Asaka 
bank 
37 685 
4 418 
10 729 
2 256 
2 256 
8 474 
4 
Agrobank 
32 258 
5 119 
11 839 
3 778 
3 778 
8 061 
5 
Ipoteka-
bank 
29 046 
13 891 
15 824 
2 194 
2 194 
13 630 
6 
Xalq 
banki 
19 596 
7 413 
11 649 
2 144 
2 144 
9 505 
7 
Qishloq 
qurilish 
bank 
17 496 
9 058 
6 492 
1 021 
1 021 
5 471 
8 
Mikrokre
ditbank 
10 816 
3 084 
3 154 
775 
775 
2 378 
9 
Turon 
bank 
8 129 
1 144 
2 838 
1 125 
1 125 
1 713 
10 
Aloqa 
bank 
7 754 
1 329 
6 796 
909 
909 
5 887 
11 
Poytaxt 
bank 
80 
35 
235 
11 
11 
224 
12 
O`zagroe
ksportbank 
30 
1 
1 
0,3 
0,3 
1 
 
Markaziy bank statistikasi 

---

26 
6-Chizma 
Boshqa banklar 
46 312 
13 643 32 669 51 942 14 299 
37 643 
13 
Hamkorbank 
9 334 
2 724 
6 610 
4 416 
2 161 
2 255 
14 
Kapital bank 
8 030 
3 683 
4 347 
13 180 
3 427 
9 754 
15 
Ipak yo‘li 
bank 
6 422 
908 
5 514 
4 283 
1 079 
3 204 
16 
Invest 
Finance bank 
3 774 
1 153 
2 622 
4 168 
1 701 
2 467 
17 
Orient Finans 
bank 
3 627 
931 
2 696 
3 449 
536 
2 913 
18 
Trastbank 
2 744 
454 
2 291 
5 448 
816 
4 632 
19 
Davr bank 
2 157 
1 186 
971 
1 132 
383 
750 
20 
Asia Alliance 
bank 
1 903 
616 
1 288 
2 277 
653 
1 624 
21 
Tenge bank 
1 725 
538 
1 187 
495 
162 
334 
22 
KDB Bank 
O‘zbekiston 
1 557 
16 
1 541 
6 829 
407 
6 422 
23 
Savdogar 
bank 
859 
168 
692 
768 
197 
571 
24 
Ziraat Bank 
Uzbekistan 
858 
33 
824 
971 
492 
479 
25 
Universal 
bank 
767 
210 
557 
1 217 
590 
627 
26 
Turkiston 
bank 
686 
14 
672 
886 
337 
549 
27 
Anor bank 
612 
562 
51 
832 
394 
438 
28 
Ravnaq-bank 
567 
106 
461 
633 
222 
411 
29 
Tibisi bank 
345 
319 
26 
724 
724 
0,003 
30 
Madad Invest 
bank 
169 
9 
160 
59 
8 
52 
31 
Hi-Tech bank 
160 
2 
158 
131 
10 
121 
32 
Eron Soderot 
bankining ShB 
14 
13 
1 
43 
2 
42 
33 
Apelsin bank 
0,0 
0,0 
0,0 
0,0 
0,0 
0,0 

---

27 
 
2.3 Kreditlash tamoyillari 
Kredit munosabatlari iqtisodiyotda mavjud aniq uslubiy asoslarga 
tayanadi. Uning 
asosiy elementlari 
bo’lgan ssuda kapitali bozori 
operatsiyalari ma’lum tamoyillar asosida olib boriladi. Bu tamoillar 
kredit 
rivojlanishining 
birinchi bosqichida ko’zga tashlangan edi, 
keyinchalik esa ular umumdavlat va xalqaro kredit qonunchiligida yaqqol o’z 
aksini topdi. Iqtisodiy kategoriya sifatida kredit bir necha tamoyillarga ega. 
Bular kreditning qaytib berish, kreditning muddatliligi, kreditning 
ta’minlanganligi, maqsadliligi va to’lovlilik tamoyillaridir. Quyida biz 
har bir tamoyilning mazmunini qisqacha tariflab o’tmoqchimiz. 
Kreditni qaytib berish tamoyili 
Bu tamoyil kreditning mustaqil iqtisodiy kategoriya ekanligining 
shartidir. Qaytib berish kreditning umumiy belgisi hisoblanadi. Qaytib 
berish 
o’z-o’zidan vujudga 
kelmaydi: 
u 
moddiy 
jarayonlarga, 
qiymatning 
aylanishining 
tugashiga asoslanadi. 
Ammo 
aylanma 
oborotning tugashi - bu qaytarib berishi emas, faqat qaytarib berish 
uchun zamin tayyorlashidir. Kreditni qaytarish oborotdan chiqqan 
mablag’lar qarz oluvchiga pul mablag’larini qaytarish imkoniyatini bergan 
taqdirda qaytariladi. Qaytarib berish ikkiyoqlama jarayonni ifoda etadi, u 
kreditor uchun ham, qarz oluvchi uchun ham bir xil darajada muhimdir. 
Qiymatning qaytuvchi harakatida huquqiy tomoni ham muhimdir. 
Muayyan bir muddatga beriladigan qiymatga egalik huquqi kreditordan qarz 
oluvchiga o’tmaydi. 
Qarzga beriladigan qiymat faqat muayyan bir muddatgagina o’z egasi 
qo’ridan uzoqlashadi, lekin egasini o’zgartirmaydi. 
Bo’sh turgan resurslarni akkumulyatsiya qiluvchi banklar bu 
resurslardan o’z resurslari sifatida foydalana olmaydi. Bank qarzga beruvchi 
mablag’ning egasi bo’lib korxona, tashkilot, alohida shaxslar hisoblanadi. 
Qaytarib berish muayyan shartnomada o’zining o’rnini topadi. 

---

28 
Qaytarib berish ob’ektiv belgi hisoblanadi. kreditni qaytarib berishlilik tomoni 
uni boshqa iqtisodiy kategoriyalardan, shu jumladan, moliyadan farq 
qilish imkoniyatini beradi. 
Kreditdan 
samarali 
foydalanishi 
asosidagi 
qaytarib 
berish- 
butun 
bank faoliyatining markaziy punkti hisoblanadi. Kreditning bu 
tomoyili o’z amaliyot aksini kredit va undan foydalanganlik uchun foiz 
summasini 
kredit 
bergan 
muassasa hisobiga ko’chirish yo’li bilan 
to’lanadi, Shu yo’l bilan banklar kredit resurslarining qayta tiklanishini 
ta’minlaydilar. Bizning amaliyotimizda markazlashgan rejali iqtisodiyot 
sharoitida kreditlashning «qaytarilmaydigan ssuda degan» norasmiy 
tushunchasi bor edi. Kreditlashning bu shakli xalq xo’jaligining ko’p 
tarmoqlarida ayniqsa qishloq xo’jaligi sohasida keng tarqalgan edi. Kredit 
davlat banki tomonidan qarz oluvchining moliyaviy ahvolini hisobga 
olmagan holda berilar edi. O’zining iqtisodiy 
mohiyatiga 
ko’ra 
qaytarilmaydigan ssudalar byudjet subsidiyasining qo’shimcha 
shakli 
sifatida namoyon bo’ladi. Bozor iqtisodiyoti sharoitida «qaytarilmas 
kredit» tushunchasi bozor iqtisodi tamoyillariga yod bo’lib bunday 
kreditning amaliyotda bo’lishi iqtisod uchun juda xavfli hisoblanadi.