Iqtisodiyot-gumanitar fanlar

Afzalliklari
Kamchiliklari
Investitsiyalardan rila iga daromadlarning qiymatini ifodalaydi ( shla g i h investitsiyalardan loyihadan keladigan sof pul oqimining qanchaga pligi i rsata i); Investitsiya loyihasining hayotiyligi davri va loyiha pul oqimlarining vaqt i ha taqsimlanishi hisobga olinadi; Vaqt omili hisobga olinadi va joriy qiymatlarda ifodalanadi; Sof joriy qiymat rsat i hi vaqt i ha additiv, a i turli loyihalarning NPV qiymatlarini ig i isi i topish mumkin; Investitsiya loyihasini moliyalashtirishga qabul qilish orqali korxona (firma,investor)ning iqtisodiy potentsialini qanchaga zgarishi i prognoz bahosini beradi, a i “firma boyligi” ni qanchaga oshganligini ifodalaydi; Bu usul investitsiya loyihalarini samaradorligini baholashning eng asosiy kriteriyalariga mos keladi.	NPV – absolyut rsat i h li , u loyihaning diskontlangan daromad va xarajatlari rtasi agi farqini ifodalaydi, ammo muqobil investitsiya loyihalarining daromad va xarajatlari miqdorining xajmini hisobga olmaydi; Absolyut rsat i h lga ligi sababli, loyihaning rentabelligini ifodalamaydi; Diskont stavkasi qiymatiga g liq; Diskont stavkasi loyihaning butun muddati davomida zgar as deb qabul qilinadi, lekin keyinchalik iqtisodiy shartsharoitlarning zgarishiga g liq holda diskont stavkasi ham zgarishi mumkin; Uzoq muddatga l alla ga aniq prognozlarni talab etadi.

7-rasm. Sof joriy qiymat usulining afzalliklari va kamchiliklari²⁴.

Demak, yuqorida ta i la tga i iz e , sof joriy qiymat kompaniya(firma, korxona, investor) boyligini umuman qanchaga sga ligi i rsati beradi, lekin uning sishi i nisbiy darajasini rsati bermaydi.

Bunday kamchilikni bartaraf etish maqsadida, investitsiyalarning rentabelligini hisoblash usulidan foydalaniladi. Investitsiyalarning rentabelligini hisoblash usuli bir birlik qilingan xarajatlarga qancha daromadlar t g ri kelishini aniqlab beradi va aynan shu kriteriyaga asoslangan holda umumiy investitsiya xajmi cheklangan sharoitda bir-biriga g liq l aga mustaqil investitsiya loyihalarini tanlash orqali optimal investitsiya portfelini tuzishda foydalaniladi. Investitsiyalar rentabelligini hisoblash usuli loyihaga q ilga a lag lar a rila iga nisbiy daromadlilikni ifodalaydi. Bu usulning afzalliklari va kamchiliklarini umumlashtirgan holda quyidagi 8-rasmda ifodalash mumkin.