Amaliy dasturli ta’minot Amaliy dasturiy ta’minot. Bu satx dasturiy ta’minoti, mazkur ish joyida aniq masalalarni yechishga yordam beradigan amaliy dasturlar majmuasini tashkil etadi. Bu masalalar qamrab olgan sohalar juda ko’p bo’lib, ular ishlab chiqarish, ilmiy-texnik, ijod, o’qitish va dam olishga mo’ljallangan masalalarni o’z ichiga oladi. Bu dasturlar ko’pfunksionalligi sababi, inson faoliyati har xil sohalari uchun amaliy dasturlar va ilovalar mavjudligidir.
Demak amaliy dasturiy ta’minot va tizimli dasturiy ta’minot o’rtasida o’zaro bevosita aloqa bor ekan (birinchisi ikkinchisiga tayanadi), hisoblash tizimi universalligi, amaliy dasturiy ta’minot ommaviyligi va kompyuter funksional imkoniyatlari keng ko’lamligi foydalanilayotgan operasion tizim tipi, uning yadrosi qanday tizimli vositalarni o’z ichiga olganligi va u uch tomonlama o’zaro bog’lanish, ya’ni inson – dastur – qurilma bog’lanishni qay tarzda ta’minlashiga bevosita bog’liqdir.
Amaliy dasturiy vositalarni sinflarga ajratish. Matn redaktorlari (taxrirlagichlar). Amaliy dasturlarning bu sinfi dasturlarning asosiy funksiyasi matnli ma’lumotlarni kiritish va taxrirlashdan iboratdir. Qo’shimcha funksiyalari esa kiritish va taxrirlash jarayonini avtomatlashtirishdir. Ma’lumotlarni kiritish, chiqarish va saqlash uchun, matn redaktorlari tizimli dasturiy ta’minotni chaqiradi va undan foydalanadi. Ammo bu holat ixtiyoriy amaliy dasturlar uchun ham xosdir.
Kompyuter tizimi bilan o’zaro muloqatda bo’lish ko’nikmalarini hosil qilishda va amaliy dasturiy ta’minot bilan tanishishda, ishni odatda matn redaktorlaridan boshlashadi.
Matn prosessorlari. Matn prosessorlarining redaktorlardan farqi shundaki, ular matnni kirgizib, taxrirlabgina qolmay, balki uni formatlaydi ham. Mos ravishda matn prosessorlari asosiy vositalariga (grafika, jadval) natijaviy xujjatni tashkil etuvchilari – matn, grafika, jadval va boshqa obyektlar o’zaro aloqalarini ta’minlash vositalari kiradi, qo’shimchalariga esa-formatlashtirish jarayonini avtomatlashtirish vositalari kiradi.
Xujjatlar bilan ishlashning zamonaviy uslubi (stil) ikkita alternativ yondoshishni – qog’ozdagi xujjatlar va elektron xujjatlar (qog’ozsiz texnlogiya) bilan ishlashni ko’zda tutadi.
Shuning uchun ham, matn prosessorlari vositalari bilan xujjatlarni formatlash to’g’risida gapirilganda, ikkita har xil yo’nalishlar – bosmadan chiqarishga mo’ljallangan xujjatlarni formatlash va ekranda aks ettirishga mo’ljallangan elektron xujjatlarni formatlash ko’zda tutiladi. Bu yo’nalishlar usul va metodlari bir-biridan tubdan farq qiladi. Mos ravishda, matn prosessorlari ham bir-biridan farq qiladi, ammo ularning ko’plari o’zida bu ikki yo’nalishni birlashtiradi.
