Issiqlik elektr stansiyalarda

10 -jadva

Hosil bo'lagan gazlar	Parsial bosimi, MPa	Miqdori, %
S 0 2	0,535	26,8
N 2	0,430	21,8
SO	0,317	15,8
s n 4	0,231	11,8
n 2o	0,484	24,0
Jami:	2	100,0

83
Issiqlik elektr stansiyalarida kul miqdori yuqori bo'lgan past navli ko'mir mahsulotlarini yoqish, yoqilg‘ini ortiqcha sarflanishiga hamda yoqilg'i tayyorlashda iqtisodiy xarajatlarning ko'payishga sabab bo'ladi, shu sababli Rossiya, Germaniya kabi davlatlarda bunday turdagi yoqilg'ilami ko'proq gazifikakiya qilib ulardan sun’iy gazlar olishmoqda. Buning natijasida IESlarda qattiq yoqilg'ilami tayyorlashda quritish, maydalash hamda yonish mahsulotlarini kuldan to/alash jarayonlarida ishlatiladigan qurilmalarga ehtiyoj bo'lmasligi va ularni ishlatishdagi xarajatlarning kamayishi natijasida IESlarda iqtisodiy tejamkorlik oshadi.

Quyidagi 13-rasmda tarkibida oltingugurt miqdori yuqori bo'lgan har xil turdagi ko'mirlami gazlashtirish va hosil bo'lgan gazni oltinggurtdan tozalab so'ng gaz turbinasi orqaii yo'naltirib bug' qozonlarida yoqish chizmasi keltirilgan.

13-rasm. Ko'mirni gazifikatsiya qilish, hosil bo'lgan ga/lami oltingugurt oksididan tozalash va bug' qozonlarida yoqish sxemasi

1 - ko'mirni gazlashtirishga tayyorlash; 2 - tayyorlangan ko'mirni saqlovchi va gaz generatoriga yuboruvchi moslama; 3 - gaz geneiatori hosil bo'lgan gazlami oltingugurt birikmalaridan

3. 
   - mexanik iflosiiklardan 5 - tozalash; 6- gaz turbinasi; 7 - kupressor; 8 - bug' turbinasi; 9 - bug' qozoni.
   

Bu sxemada maydalik darajasi 10 mm bo'lgan quritilgan holatdagi ko'mir gazifikatorga berilgan 900 3000 ( haroratda qaynoq qatlamda gazlashtiriladi. Hosil bo'lgan nam haroratdagi sun’iy gaz, tarkibidagi oltingugurt birikmalaridan tozalanishi

K4
uchun har xil metall oksidlari bilan to‘ldirilgan. Gaz tozalovchi qurilmadan o'tkaziladi. Tozalanadigan gazning harorati 950-1100
1 bo'lsa inetal oksidi sifatida asosan kalsiy oksidi (SaO) da qo'llaniladi. Gazning SaO qatlamidan o'tishi jarayonida tarkibidagi N2S dan tozalanishi quyidagi reaksiya asosida sodir bo'ladi.
SaO+ N 2S= SaS + N20
Bu reaksiya asosida N2S dan tozalangan sunniy gaz IMPa bosim va 750-950 c haroratda keramik kukuni bilan to'Idirilgan filtrdan o'tkazilib mexanik iflosliklardan tozalanagan so'ng, gaz turbinasiga beriladi. Gaz oqimining gaz turbinasidan o'tishi jarayonida bosimi 0,1 MPa ga temperaturasi 450-550 c tushadi. Bunday parametrdagi gaz turbinadan chiqayotgan sunniy gaz yoqish uchun bug' qozonga yuboriladi.

4.