Исследование в XXI веке апрель, 2023 г 789 islom dinining vujudga kelishi
Yüklə 0,75 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
часть 2 « Новости образования : исследование в XXI веке » апрель , 2023 г 792 Bu 5 ta asosiy farzlardan tashqari janoza, sunnat, nikoh va qurbonlik qilish kabi muhim marosimlar ham mavjud. Boshqa dinlarda bo’lganidek islomda ham diniy bayramlar mavjud. Bularning asosiylari-Ro’za hayiti, qurbon hayiti va Movlud ( Muhammad payg’ambar tug’ilgan kun)dir. Ramazon islom olamida muqaddas oylardan sanaladi. Zikr qilinishicha Hadisi sharifda bu haqda “ Bu ummatim oyi, bunda yuz bergan gunohlar kechiriladi ” deyiladi Ramazon hayiti hijriy oylarning uchinchisi hisoblanmish shavval oyining birinchi kuni nishonlanadi. Ramazon oyida 30 kun ro’za tutgan musulmonlar zimmalariga yuklatilgan farz amalini sog’ salolmat ado etib tugatganliklari munosabati bilan xursandchilik izhor etish demakdir. Qurbon hayiti zulhijja oyining 10-kuni nishonlanadi. Bu kunda qurbonlik qilinadi. Qurbonlik ollohga yaqin bo’lish uchun uning yo’lida qurbonlik kunlari biror jonliq so’yishdir. “ Bu nomning atalish sababi Ibrohim alayhissalomning Ollohning amri bilan o’g’illari Ismoilni qurbonlik qilishga kirishgan paytda, Tangri bir qo’chqor yuborib o’g’li o’rniga uni qurbonlik qilishga buyurgan”,- deyiladi. Bu haqda qur’onda ham aniq xabarlar berilgan. Shu bois hajga borganlar, boy-badavlat musulmonlar zimmasiga qurbon hayiti kunlari jonliq so’yib qurbonlik qilish vojib qilingan. Islomning muqaddas manbaalari hadislar, buyuk muhaddislar hisoblanadi. Qur’oni Karim Islom dinining asosiy ilohiy, muqaddas kitobidir. Islom dinida aytilishicha Qur’on Allohning kalomi (kalomulloh) bo’lib, uning har bir kalomi Alloh tarafidan so’zma-so’z nozil etilgan va Jabroil alayhissalom orqali payg’ambarga yetkazilgan. Alloh taolo tarafidan oxirgi payg’ambar Muhammad alayhissalomga yuborilgan bu so’nggi kitob to qiyomat-qoyim bo’lgunga qadar, insonlar orasida abadiyan amal qiladi deyiladi. Islomda aytilishicha Qur’oni Karim va Islom dini muayyan qabila, xalq, elatlarga yuborilgan bo’lmay, balki butun bashariyatga, yer yuzidagi barcha xalqlarga nozil etilgan. Qur’onning nozil qilinishi-vahiy qilib yuborilishi muqaddas ramazon oyining yigirma yettinchi kuni kechasi boshlangan. Shuning uchun ham bu oy muqaddas hisoblanib, ro’za tutilgan kunning yigirma yettinchi kechasi “Laylat ul-Qadr”, ya’ni qudrat kechasi, ilohiy qudrat namoyon bo’lgan tabarruk kecha deb ulug’lanadi. Qur’ondaa aytilishicha Islom aqidalari, e’tiqod talablari, xuquq va axloq me’yorlari, inson uchun foydali bo’lgan, har bir zamonga to’g’ri keladigan va qiyomatgacha o’zgarmaydigan hikmatli hukmlar yozilgandir. Qur’oni karimning asosiy mavzusi va maqsadi bashariyat tafakkurida ko’p xudolikka barham berish, yakka xudolikka targ’ib qilish va Islom dinini o’rnatishdir. Islomning asosiy aqidasi — „Allohdan boshqa iloh yoʻq va Muhammad uning rasuli”. Islom ilohiyotining ilk shakli — kalom boʻlib, VIII-asrda Arab xalifaligida vujudga kelgan. Islom dini bugungi kunda dunyoda keng tarqalgan jahon dinlaridan biri bo’lib, 172 mamlakatning 1,5 mlrd dan ortiq aholisi unga e’tiqod qiladi. |