Исследование в XXI веке январь, 02 г 1174 bolalarni maktabga tayyorlashning yozishga o’rgatish bosqichida

часть
1
 
«
Новостиобразования
: 
исследование
в 
XXI 
веке
»
январь
, 202
3
г 
1175 
maktabda o'rganadigan fanlarni o'zlashtirishga maxsus tayyorgarlik. Katta maktabgacha 
yosh - bu bolalarni o'qish va yozishni o'rganishga jiddiy tayyorgarlik ko'rishi. Bolaning o'qish 
va yozishni o'zlashtirishga tayyorligi muammosi maktabgacha va boshlang'ich maktab 
yoshidagi bolalar bilan ishlashni tashkil etishda eng dolzarb masalalardan biridir. 
Maktabgacha va maktab ta’limi uzviyligini yanada mustahkamlashni ta’minlash borasida 
chuqur islohatlar samarasi o’laroq 2022yil dekabr oyida prezidentimiz SH.M.Mirziyoyev 
tomonidan ‘Maktabgacha va Maktab ta’limi vazirligi’ tashkil etildi. Bu esa MTT tarbiyachi
pedagogi va maktabning boshlang’ich sinf o’qituvchisi ning hamkorlik shakllarini yanada 
mustahkamlash zarurati tug’ilganligini angalatmoqda. Katta maktabgacha yoshdagi 
bolalarning savodxonlikka tayyorligi muammosi bo'yicha psixologik-pedagogik 
adabiyotlarni o'rganish shuni ko'rsatdiki, so'nggi paytlarda maktab o'quv dasturini 
o'zlashtirishda qiyinchiliklarga duch kelgan bolalar soni ko'paygan.O'qishni o'rganish 
jarayoni eng qiziqarli, ammo qiyin va mas'uliyatli jarayondir.Agar bolalar to`g`ri, ravon, 
ifodali o`qimasa, ular savodli yozishni o`zlashtira olmaydi, masalalar yechishni 
o`rganmaydi.Bolalarni o`qishga o`rgatish ularni matn bilan mustaqil ishlashga tayyorlash, 
o`qishga mehr uyg`otish demakdir.Demak, o'qish malakasini egallash bolalarning har 
tomonlama rivojlanishi uchun ham vosita, ham shartlardan biridir. O'qish jarayoni juda 
murakkab, chunki u fikrlash, nutq, idrok, xotira, tasavvur, eshitish va ovoz analizatorlarini 
o'z ichiga oladi.Psixologlarning fikriga ko'ra, 4-5 yoshda bolaga 7-8 yoshga qaraganda 
o'qishni o'rganish osonroq bo'ladi va buni besh yoshli bola nutqni yaxshi o'zlashtirgani bilan 
izohlaydi, lekin so'zlar va tovushlar. u hali ham unga qiziq, u ular bilan bajonidil tajriba 
o'tkazadi, butun so'zlarni osongina eslab qoladi va keyin ulardagi harflarni ajrata boshlaydi 
va kattalar faqat o'qish mahoratini egallash uchun uning qiziqishiga kerakli yo'nalishni 
berishi kerak.Kattaroq yoshda so'zlar va tovushlar bolaga tanish bo'lgan narsaga aylanadi 
va uning eksperimental qiziqishi yo'qoladi. Maktabgacha yoshdagi bolaning intellektual 
rivojlanishi uning o'yin faoliyati jarayonida eng muvaffaqiyatli amalga oshiriladi.Tarbiyachi 
shaxsiga qo’yiladigan talablardan biri bu ota-onalar bilan hamkorlik ish shakllaridan; davra 
suhbati, pedagogik o’qish va metodik yordam berish hisoblandi.Maktabgacha ta’lim 
tashkilotlarida bolalarda yozish ko’nikmalarini shkllantirish savodga tayyorlash 
mashg’ulotlarida amalga oshiriladi. Aynan 5-6 yoshli bolalarda yozishga bo’lgan qiziqish 
ustunlik qiladi.Tabiiyki farzandlariga yozish qoidalarini o’zlashtirish onalarning ham 
zimmasiga ma’suliyat yuklaydi.Tarbiyachi pedagogik hamkorlikda o’z tavfsiyalarini beri 
borishi nazarda tutilgan.Bolalar allaqachon "qo'lini to'ldirgan" bo'lsa, blok harflar va 
raqamlarni yozish elementlarini o'zlashtirgan bo'lsa, siz unga yozishni o'rgatishingiz 
mumkin.Gap shundaki, har bir harfning o'ziga xos to'g'ri yozilish ketma-ketligi bor.Bolalar 
o'qishning dastlabki davrida yozishni qanchalik tez va to'g'ri o'rganishi uning katta yoshdagi 
muvaffaqiyatli o'rganishiga bog'liq.Yozish tezligi asosan so'zdagi harflarning uzluksiz 
yozilishi bilan ta'minlanadi.Uzluksiz yozish texnikasini egallash uchun harflar elementlarini 
yozish ketma-ketligiga rioya qilish kerak.Bu ketma-ketlikni faqat o'qituvchi bolaga to'g'ri 

---

Международный научный журнал
№
6
(100),