AMEA Botanika Ġnstitutunun elmi əsərləri, 2015-ci il, XXXV cild
152
müdafiə olmuşdur. Turş mühitdə (pH 4,5) daha çox adaçayı və şirin biyan kökü ekstraktları, neytral
mühitdə (pH 6,8) Danae racemosa və adaçayı, qələvi mühitdə (pH 9,0) isə hər üç ekstrakt Cd
2+
ionlarının yaratdığı oksidləşdirici stresi müdafiə etmişdir.
Şəkil 1. 7-günlük buğda cücərtilərinə (Triticum aestivum L.) 24 saat müddətində müxtəlif pH (4,5;
6,8; 9,0) mühitlərində Xl a və b formalarına (10
-3
M) Cd
2+
ağır metal ionlarının təsiri və Danae racemosa, Radix glycyrrhizae, Folia Salvia officinalis bitkilərindən alınan ekstraktlar ilə müdafiəsi.
Tədqiq olunan ekstraktların infraqırmızı spektrları 3400 sm
-1
sahədə yaranan geniş zolaq
fotosistem (FS) assosiatlarında hidrogen rabitələrinin əmələ gəlməsini sübut edir ki [7], bu da
hidroksilin valent dalğası hesabına 3400-3000 sm
-1
diapozonda geniş zolağı verir. Nümunələrin
infraqırmızı spektr tədqiqatları fenol birləşmələrin qrup assosiasiyasını göstərmişdir. Spektrlar 4000-
400sm
-1
diapozonda tədqiq olunmuşdur. Adaçayının tədbiqi halında OH valent dalğa qrupları 3287,
3336, 3377, 3403, 3425sm
-1
, şirin biyan kökü – 3204, 3303, 3401, 3410, 3405sm
-1
və 1701sm
-1
qliserizin turşusunun piki aşkar olunmuşdur. Müəyyən olunmuşdur ki, bütün tədqiq olunan ekstraktlar
3400sm
-1
maksimum udulma ətrafında geniş zolağa malikdir. Bu fenol hidroksil ilə birləşməsinin
mövcudluğunu göstərir. Bu həmçinin fenol birləşmələrdə rabitələrin deformasion tərəddüdünə aid
olan 1410sm
-1
maksimum intensiv zolağa uyğun gəlir.
