Izomerizm nima?



Yüklə 1,58 Mb.
səhifə34/44
tarix28.11.2023
ölçüsü1,58 Mb.
#167825
1   ...   30   31   32   33   34   35   36   37   ...   44
xotamova shohsanam IzomeriyALAR 2 (3)

OPTIK IZOMERIYA
1815 yilda J. Biot organik birikmalar uchun optik faollik borligini aniqladi. Aniqlanishicha, ba'zi organik birikmalar qutblangan yorug'likning qutblanish tekisligini aylantirish qobiliyatiga ega. Bunday qobiliyatga ega bo'lgan moddalar optik faol deyiladi.
Agar ma'lum bo'lganidek, elektromagnit tebranishlar tarqalish yo'nalishiga perpendikulyar bo'lgan turli tekisliklarda tarqaladigan oddiy yorug'lik nurlari Nikolas prizmasidan o'tgan bo'lsa, u holda paydo bo'layotgan yorug'lik tekislik-qutblangan bo'ladi. elektromagnit tebranishlar faqat bitta tekislikda sodir bo'ladi. Bu tekislik qutblanish tekisligi deyiladi (3.2 -rasm).
Polarizatsiyalangan yorug'lik nurlari optik faol moddani o'tganda, qutblanish tekisligi ma'lum burchakka a ga o'ngga yoki chapga buriladi. Agar modda qutblanish tekisligini o'ngga bursa (nurga qarab kuzatganda), u dekstrorotator deyiladi, agar chap tomonda bo'lsa, u chap qo'lli. O'ngga burilish (+) belgisi bilan, chapga - ( -) belgisi bilan ko'rsatiladi.
Guruch. 3.2. Polarizatsiyalangan nurning hosil bo'lishi va polarizatsiya tekisligining optik faol moddaning aylanish sxemasi
Optik faollik polarimetr deb nomlangan asboblar yordamida o'lchanadi.
Optik faollik fenomeni organik moddalar orasida, ayniqsa tabiiy moddalar (gidroksi va aminokislotalar, oqsillar, uglevodlar, alkaloidlar) orasida keng tarqalgan.
Ko'pchilik organik birikmalarning optik faolligi ularning tuzilishiga bog'liq.

хos.

Optik izomerlar


Optik izomeriya fazoviy izomeriyaning bir turi bo’lib, u optik faol bo’lgan хiral molekulalarga

Optik izomeriyani bayon qilishdan avval quyidagi tushunchalar bilan tanishib olsak: 1) optik



faollik, 2) хiral ob’ektlar, 3) aхiral ob’ektlar, 4) asimmetrik uglerod atomi.
Optik faollik nima?


Yüklə 1,58 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   30   31   32   33   34   35   36   37   ...   44




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin