Jabbor оmоnturdiyеv аnvar оmоnturdiyеv hоzirgi O’zbеk аdаbiy tili

Ammo, lekin, biroq zidlovchilari ko’p hollarda biri ikkinchisi o’rnida qo’llanilsa-da (sinonim bo’lsa-da), ularning qo’llanilishida nozik ma'no ayirmalari, uslubiy farqlar mavjud. Misollar: Otini bilolmadim, ammo qamishday qomati bor. (O.) Kun sovuq, lekin bozor qaynaydi. (O.) Daraxtlarning mevasi mo’l va yirik: lekin xozir deyarli hammasi ko’m-ko’k. (O.) Keldi jon og’zima-yu, ul sho’xi badxu kelmadi. (N.) G’amma narsa o’tarkan-u, do’stlik qolarkan. (Asq. M.)
Ba'zan ikkita zidlovchi (ammo lekin), bitta biriktiruvchi, bitta zidlovchi (va lekin), yuklama zidlovchi (-u -yu, lekin, biroq, ammo) vositalar birga qo’llanadi va bunda mavjud zidlik yanada kuchaytiriladi, ta'kidlanadi: Sen bilan bizning choponimiz eski bo’lsa ham, nazarimiz to’q, ammo lekin ular hamisha yog’ ichida yashasalar ham, ulguday ochko’z bo’ladilar. (H.Shams.) Bir oy Salomat opa, bir oy Karomat opa muharrir bo’ldi, ammo lekin Salomat opaning gazetasi har safar tanqidga uchraydi. (Asq. M.) Ushoq qand oq to’zga monand erur, va lekin biri qand, biri tuz erur. (N.) Qalandarovning havasi zur-u, lekin xotinining xafsalasi bundayroq ekan. (A.Q.) Kozimbek ko’nmayotibdi-ku, lekin, baribir, kuzda to’y qilamiz. (A.Q.) Ba'zan bolaligi qalqi6-qalqib chiqadi-yu, lekin, umuman, shaxs bo’lib yetilayotgani kundan-kun ko’zga tashlanayotgan edi (Asq.M.) Xunar yoddan chiqmasa-da, lekin nozik tomonlari unutiladi. ("K.D.")
Ayiruv bog’lovchili bog’langan qo’shma gap komponentlari gap boshida takrorlanib qo’llanuvchi yo, yoki goh, gohi, ba'zan, dam, xoh, bir kabi ayiruv bog’lovchilari bilan birikadi va harakat yoki voqelikning almashinib, galma-gal yuz berganligini, bir voqelik yuzaga kelsa, ikkinchisi sodir bo’lmasligini ifodalaydi: Yo xatlar borib tegmasdi, yo Kamol ham biron faloqatga uchragandi. (M.I.) Kun qattiq isidi: yo yomg’ir yogadi, yoki "afg’on" shamol qo’zg’aladi (og’izdan). Dam jahlim chiqadi, dam kulgim keladi. (O.) Bunday kunlarda havo ba'zan juda isib ketadi, ba'zan orombaxsh shabada esadi.