Jahon ijtimoiy-iqtisodiy geografiyasi

subsidiyalanib, himoyalanib turilgani uchun agrar hosil hajmi byicha Yaponiya 
dunyoda peshqadam mamiakatlardan hisoblanadi. Guruch masalasida z 
ehtiyojlarini qondira olgani bilan Yaponiya 60 foiz kaloriyali mahsulotlarni import 
qilishga majbur. Mamlakat dunyodagi eng yirik baliq ovlash sanoatiga ega 
blgan mamlakatlardan biri blib, mazkur sanoat hissasiga dunyo byicha 
ovlangan baliqning 15 foizi to’g’ri keladi.
Transport. Yaponiya tog’li hududlardan hamda orollardan iborat blgani 
uchun temir yo’l izlari mamlakatda kam rivojlangan (uzunligi 23,5 ming. km) 
blsa-da, ylovchi tashish hajmi va yuqori tezlikda yuruvchi poezd yllarining 
shakllangani masalasida jahondagi yetakchi mamlakat hisoblanadi. Ichki 
qatnovlarda avtomobil transportiga ehtiyoj katta. Avtoyo’llarning umumiy uzunligi 
1183 ming km bo’lib, dunyoda AQSh, Hindiston, Braziliya va Xitoydan keyin 
beshinchi rinda turadi. Yuk tashish va avtopark hajmi byicha Yaponiya 
avtomobil transporti faqatgina AQShdan ortda qoladi. Yaponiya tashqi savdo va
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

kabotaj aloqalarining deyarli hammasi dengiz transporti orqali amalga oshiriladi. 
Kemalar soni bo’yicha (8,5 mln.) Yaponiya jahonda birinchi rinda turib, asosiy 
portlari qatoriga Kobe, Tiba, Yokogama, Kavasaki, Osaka, Tokio va boshqalar 
taalluqlidir. Yapon havo transporti ham turli ko’rsatkichlar byicha yetakchi 
0
’rinlami egallaydi. Eng yirik xalqaro aeroport - Xaneda (Tokio).
Tashqi iqtisodiy aloqalari. Tashqi savdo aylanmasi hajmi bo’yicha Yaponiya 
dunyoda trtinchi o’rinda turadi. Eksport 2006 yilda 615,8 mlrd.doll.ni tashkil 
etgan blsa, import 534,5 mlrd. dolLga teng bo’ldi. Asosiy eksportmahsulotlari