Jahon ijtimoiy-iqtisodiy geografiyasi

molibden, simob, noyob metallar, titan rudalari, osh tuzi va boshqa tuzlaming 
zaxirasi byicha Xitoy yetakchi mamlakatlar safiga kiradi. Xitoyning markaziy 
hududlari foydali qazilmalarga boy. Jumladan, ularning hissasiga ko’mir 
zaxirasining 40 foizi, misning 52 foizi va oltingugurt kolchedanining 42 foizi to’g’ri 
keladi. Neft va gazning aniqlangan zaxiralari (12-13 mlrd. t) bo’yicha mamlakat 
neft eksport qiluvchi yetakchi mamlakatlardangina ortda. Mutaxassislarning 
fikriga qaraganda, 2008 yil oxirigacha Xitoy oltin qazib olish hajmi byicha bu 
sohada 1905 yildan beri peshqadam bo’lgan Janubiy Afrika Respublikasidan 
zib o’tib, dunyo birinchiligini qo’lga kiritadi.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

Biroq mamlakat iqtisodiyotining jadal odimlab borishi natijasida turli 
resurslarga talab oshib bormoqda. Chunonchi, bugungi kunda misga blgan 
talabning 40 foizi, neftning 34 foizi, kaliy tuzlarining esa 90 foizi import evaziga 
koplanmoqda. Defitsit blayotgan foydali qazilmalar safida, eng awalo, neft, 
tabiiy gaz, mis va xromni aytish mumkin. Shuningdek, talabning haddan tashqari 
yuqoriligi tufayli volframning ham aniqlangan zaxiralari miqdori tobora 
kamaymoqda.
Axolisi. XXR aholisining 91,9 foizi xan xitoylar bo’lib, qolganlar turli etnik 
guruh vakillaridir. Diniy e’tiqodi byicha aholining orasida daoist, buddist, xristian 
(3-4 foizi) va musulmonlar (1-2 foizi) bo’lib, turli ma’lumotlarga ko’ra, aholining 
aksariyati ateistlardan iborat.
Shaharlarda Xitoy aholisining 43 foizi istiqomat qiladi. Yirik shaharlari safiga 
Shanxay, Tyantszin, Uxan, Dalyan, Shenyan, Chunsi, Xarbin, Guanchjou va Nankin 
kabilarni kiritish mumkin.