Jahon ijtimoiy-iqtisodiy geografiyasi

Trtinchi guruhga kiruvchi davlatlarda elektrenergiyasining asosiy qismi 
atom elektro stansiyalarida ishlab chiqariladi, bularga misol qilib Fransiya, 
Belgiya, Koreya Respublikalarini aytish mumkin.
Metallurgiya sanoati. Qora metallurgiya og’ir sanoatning muhim tarmog’i 
bo’lib, xalq xo'jaligiga muhim qurilma material - plat beradi, mashinasozlik 
uchun moddiy baza yaratadi. Qurilish va xjalikning boshqa tarmoqlarini texnika 
bilan qurollantirishda katta ahamiyati bor.
Ammo bir qancha tarmoqlarda po’lat rniga kproq plastmassalar, temir- 
beton ishlatilmoqda. Shu sababli bu tarmoq past sur’atlar bilan smoqda. 
Temir rudasining yer yuzasidagi umumiy zaxirasi 400 mlrd. t bo’lib, uning 50foizi 
MDH mamlakatlarida joylashgan.
Ikkinchi rinda Osiyo mamlakatlaridan: Hindiston va Xitoy turadi. Uchinchi 
rinda Lotin Amerikasi (Braziliya, Venesuela) turadi. Trtinchi o’rinda Afrika 
davlatlari (JAR, Jazoir, Liberiya, Liviya, Mavritaniya). Beshinchi o’rinda Shimoliy 
Amerika (AQSh, Kanada). Oltinchi rinda Avstraliya. Yettinchi o’rinda Yevropa 
(Fransiya, Shvetsiya) turadi.
1993-yilda kapitalistik mamlakatlarda 361 mln.t. chyan, 480 mln.t. plat 
quyilgan. Plat va chyanning 90 foizi yuqori darajada rivojlangan malakatlar 
hissasiga tg’ri keladi.
Qora metallar ishlab chiqarishda birinchi o’rinda Rossiya, ikkinchi o’rinda 
AQSh, (1993 yilda 66 mln. t cho’yan, 108 mln. t plat), uchinchi rinda Yaponiya 
(tegishlicha 80 mln. t va, 110 mln. t), to’rtinchi o’rinda Germaniya (32 mln. t va 43 
mln. t), beshinchi o’rinda Buyuk Britaniya (12 mln. t va, 18 mln. t) turadi.
Rivojlanayotgan mamlakatlar rtasida Hindiston muhim o’rinni egallaydi. 
Unda 1993-yilda 13 mln. t cho’yan, 14 mln. t po’lat quyilgan.