Jahonning iqtisodiy muammolari Jahondagi iqtisodiy muammolarning ko’plab turlari mavjuddir, eng muhimi daromadlarni taqsimlash (odamlarga to'lanadigan pul miqdori) va boylikni taqsimlash (odamlar egalik qiladigan boylik miqdori). Mamlakatlar yoki davlatlar o'rtasidagi iqtisodiy tengsizlikdan tashqari, turli xil odamlar guruhlari o'rtasida iqtisodiy tengsizlikning muhim turlari mavjud.
JAHON MOLIYAVIY INQIROZI(2008-2009)
Eng epik iqtisodiy inqiroz (2008-2009)
2008 yildagi moliyaviy inqiroz Amerika ipoteka bozoridagi muammolar bilan boshlandi, shunda banklar uy-joy narxining 130 foizigacha kreditlar berishdi (Rossiyada uy-joy narxining o'rtacha 85 foizi). Hisob-kitoblarni amalga oshirish uchun LIBOR stavkasi ishlatilib, 2007 yil oxiriga kelib sezilarli darajada oshdi, shundan so'ng ipoteka qarz oluvchilarning bankrotligi boshlandi. Amerikaning uy-joy ipoteka krediti birinchi bo'lib qulab tushdi (bozorda o'ninchi o'rin, aksiya narxining minus 45 foizi, xodimlarning 90 foizi ishdan bo'shatildi). U dunyodagi eng yirik Deutche Bank va JPMorgan banklarini tortdi. 2008 yil may oyida ipoteka obligatsiyalari bozorida ikkinchi o'rinni egallagan Amerikaning Bear Stearns investitsiya banki qulab tushdi (aktsiyalar 47 foizga tushdi, bank bir dona uchun 2 dollarga sotildi, bir kun oldin aktsiyalar 30 dollarga teng edi).
Keyin neft 2008 yil kuzida 147 dollardan 40 dollargacha pasaya boshladi. 2008 yil sentyabr oyida Amerikaning Lehman Brothers banki (AQShdagi to'rtinchi yirik investitsiya banki) 613 milliard dollar qarzdorlik bilan bankrotlik to'g'risida ariza berdi. Yirik investitsiya banki Merril Lynch o'zining mustaqil faoliyatini to'xtatdi, ikkita asosiy ipoteka agentliklari - Fanni Mey va Freddi Makning zarari 14 milliard dollarni tashkil qildi. Avtomobil ishlab chiqaruvchilar - General Motors, Chrysler - hukumatdan yordam so'rab murojaat qila boshladilar. Yil davomida AQSh fond bozori o'rtacha 40-45% yo'qotdi, bu 1988 yildan beri eng yuqori ko'rsatkichdir.
O’ZBEKISTON TASHQI SAVDO MUNOSABATLARI GEOGRAFIYASINING SIFAT JIHATIDAN O’ZGARIB BORISHI
