Jismoniy tarbiya nazariyasi va usuliyati

Doiraviy mashq qilish jismoniy mashqlarni qo‘llashning tashkiliy-usuliyatining shakli sifatida jismoniy
sifatlar-ning kompleks namoyon qilishni takomillashtirishga qara-tilgan.
Mashulot jarayonlari muayyan sport turida maksimum natijalarga erishishga qaratilgan. Yuqori sport
kamolotiga erishish-ko‘pqirrali va juda murakkab jarayondir. U sportchi-ning o‘zini xar tomonlama funksional,
jismoniy, texnik va taktik tayyorlash orqaligina emas, uning natijasining o‘sishiga taosir qiluvchi boshqa omillar
taosirida kam amalga oshiri-ladi. Bu omillarga birinchi o‘rinda trenerning xar tomonlama tayyorgarligini (uning

---

nazariy bilimi, amaliy tajribasi, tashkilotchilik qobiliyati, shuningdek, ilmiy tadqiqot va metodik faoliyatga

intilishining bevosita tashqi muxitni, moddiy-texnika, xo‘jalik va meditsina taominoti va boshqa-larni) kiritish lozim.
Shunday qilib, sportchi rekord o‘rnatishida unga yuzlab kishilar yordamlashadi, ular uni shaxs va sportchi sifatida
shakllantirishadi.

15.4. Sportchining umumiy va maxsus tayyorgarligi birligi 

Xozirgi davrda sport mashuloti sportchining jismoniy va maonaviy sifatlarini rivojlantirishga, uning bilim

darajasini to‘xtovsiz kengaytirishga qaratilgan xolda xar tomonlama tarbiyalash jarayonini tashkil qilgandagina to‘liq
pedagogik natijaga erishiladi.
Sport trenirovkasining shunday yo‘nalishi jismoniy tarbiya tizimining umumiy prinsiplariga mos keladi. Sport
qayd etilganidek, yagona maqsad bo‘lmasdan shaxs qobiliyatni xar tomonlama rivojlantiruvchi, ijodiy va ongli
faoliyatiga tayyorlovchi vositalardan biridir.
Sport mashuloti ikki yo‘nalishni; umumiy va maxsus jismoniy tayyorgarlik (MJT) jarayonini tarkiban birlash-
tiradi.
Umumiy jismoniy tayyorgarlik (UJT) jarayonida organ-lar, sistemalar va funksiyalarni umumiy rivojlantirish
asosida sport ixtisosligiga mavjud shart-sharoitlarni yaratadi, kengaytiradi, shuningdek, uning turli xil xarakat,
ko‘nikma va malakalarining munosabatlarini boyitadi.