Fanning vazifasi – talabalarga nutq buzilishlarni keng tarqalganligi, alomatlari, darajasini aniqlash, nutq buzilishlarini pedagogik diagnostikasi, metodlari, bartaraf etish metodikalarini o’rgatishdan iborat.
Logopediya o’quv fanini o’zlashtirish jarayonida amalga oshiriladigan masalalar doirasida bakalavr;
- nutq kamchiligiga ega bo’lgan bolalarda nutq faoliyatining yuzaga kelish xususiyatlari, nutq kamchiliklarining xilma-xilligi, nutq kamchiliklarini tekshirish, nutq kamchiligiga ega bo’lgan bolalarning nutq kamchiliklarini turlariga qarab bartaraf etish metodikalarini to’g’ri tanlay olishni bilishi kerak;
- talaba rivojlanishida nuqsoni mavjud bolalar uchun maxsus korrektsion ta`lim-tarbiya jarayonini tashkil etish shakllari va usullarini ilmiy asoslagan holda to’g’ri tanlay olishi, nutq kamchiligiga ega bo’lgan bolalar nuqsonlarini tasniflash, korrektsiyalash, maxsus adabiyotlarni taxlil etish, bolalarni nutq nuqsonlarini bartaraf etish uchun didaktik materiallarni tanlash ko’nikmalariga ega bo’lishi kerak;
- talaba korrektsion pedagogik jarayonni nazariy-amaliy taxlil etish, ta`limni tashkil etish shakllari, usullarini amalda samarali qo’llash, ota-onalar bilan ishlash, rivojlanishida nuqsoni mavjud bolalar ta`lim-tarbiya nazariyasini amalda qo’llash malakalariga ega bo’lishi shart.
“Logopediya”
FANI BO’YICHA Logopediya fanining predmeti, maqsadi va vazifalari.
Yozma nutq kamchiliklarini bartaraf etish usullari
Dislaliya sabablari va ularni namoyon bo’lishi.
Ochiq rinolaliya, sabablari va namoyon bo’lishi.
Sistema nutq buzilishlariga ta’rif bering.
Sistema nutq buzilishlariga ta’rif bering.
Yozma nutq buzilishilari, belgilari.
Mexanik dislaliya va uning sabablari.
4. Psevdobulbar dizartriya va uning namoyon bo’lishi.
Dislaliyani bartaraf etish usullari.
Yopiq rinolaliya, sabablari va namoyon bo’lishi.
Psevdobulbar dizartriya va uning namoyon bo’lishi.
Yozma nutq kamchiliklarini bartaraf etish usullari
Psevdobulbar dizartriya va uning namoyon bo’lishi.
Funksional dislaliya va uning sabablari.
Aralash rinolaliya, sabablari va namoyon bo’lishi.
Sigmatizm va uni turlari, belgilari.
Mator alaliya va uning belgilari.
Dislaliya turlari (sigmatizm va uning ko’rinishlari).
Dizartiriya,sabablari va shakllari.
Rinolaliya va uni shakllari.
Sinsor alaliya va uning belgilari.
Rotasizm va uning ko’rinishlari.
Bulbar dizartiriya va uning namoyon bo’lishi.
O’qish buzilishini belgilari
Dizartirya shakillari va belgilari
Rotasizm va uning ko’rinishlari.
Rinolaliya sabablari va uning namoyon bo’lishi.
Bolalarda yozma nutq buzilishini xususiyatlari.
Yozma nutq kamchiliklarini bartaraf etish usullari.
Bolalar ovozini o’ziga xos xususiyatlari.
Mexanik dislaliya va uning sabablari.
Motor va sensor alaliya buzilish belgilari.
Mator va sinsor alaliyaga ta’rif bering
Dislaliya shakllari.
Dislaliya turlari (sigmatizm va uning ko’rinishlari).
Rinolaliya va rinafoniyaga ta’rif bering
Tug’ma tanglay yorug’liklari bola rivojlanishiga ta’siri
Yopiq rinolaliya, sabablari va namoyon bo’lishi
Rotasizm va uning ko’rinishlari.
Afaziya shakllari, belgilari.
Rinolaliyada nutqni o’ziga xos xususyatlari nimalardan iborat
Sigmatizm va uni shakllari.
Motor afaziya kelib chiqish sabalari, belgilari, namoyon bo’lishi.
Dizartriya va anartriyaga baxo bering.
Dislaliya turlarning yoriting.
Alaliya kelib chiqish sabablari va shakllari.
Fonematik idrokni tovush talaffuziga bog’liq tomonini izoxlang.
Ochiq va yopiq rinolalaiyaga ta’rif bering.
Fonitik fonematik nutq buzilishlarini izoxlang
Dizartiriyani namoyon bo’lishi.
Rinolaliya sabablari va shakllari.
Afaziyada nutq buzilishini izohlang.
Alaliyani turli variantdagi klassifikasiyasini aytib bering. Asosiy formasiga qisqacha xarakteristika Bering
Dizartriya klassifikasiyasi. Dizartriyaning asosiy formalarini ayting va ularni xarakterlab Bering
Rinolaliyani o’rganish tarixidan qisqacha ma’lumotlar va rinolalik bolalarga ko’rsatiladigan logopedik yordamni aytib Bering.
Til orqa tovushlarini buzilishini bartaraf etish usullari.
Tovush talaffuzlarini bartaraf etish bosqichlari va ularning vazifalari.
Dizartriya sabablari, tasnifi
Rinolaliyada nutqning o’ziga xos xususyatlari nimalardan iborat
Sistemali nutq buzilishiga ta’rif bering.
Organik va funksional rinolaliyani farqini tushuntiring.
Yozma nutq buzilishi begilari.
Dislaliyani ta’riflab bering. Dislaliyani keltirib chiqaruvchi sabablarni ayting.
Afaziya va uni belgilari.
Progeniya va prognatiya nima? Bu patologiyada qaysi tovushlar talaffuzida ko’proq kamchiliklar uchraydi?
Mutasiya nima? Patologik mutasiya qanday namoyon bo’ladi?
Dizartriya klassifikasiyasi. Dizartriyaning asosiy formalarini ayting va ularni xarakterlab bering.
Alaliya turlari va belgilari.
Ochiq prikus nima? Turli turdagi ochiq prikusning har biri qanday tovushlar talaffuzidagi kamchiliklarga sabab bo’ladi?
Rinolaliyada artikulyasion apparat tuzilishidagi kamchiliklarni aytib Bering.
Rotatizm va uni belgilari.
Alalik bolalar nutqini xususiyatlari.
Til orqa (k, g, x), chuqur til orqa (q, g’) tovushlari, ta’rifi, sabablarini yoriting
Rinolaliya turlari va bartaraf etish usullari.
O’qish buzilishi belgilari.
Dislaliya turlari va sabablarini aytib bering
Alaliya va dizartirya nutq kamchiligidagi artikulyatsion aparat xarakatidagi kamchiliklarni ayting.
Mator afaziyada logopedik ishlar qaysi yo’nalishlarni o’z ichiga oladi.
Ochiq rinolalaiyaga ta’rif bering
Dislaliya tovushlar talaffuzidagi kamchiliklar dizartriyaning yengil formasi (stertaya)dagi tovushlar talaffuzidagi kamchiliklardan qanday farq qiladi.
Afaziya shakllarini ayting va har biriga qisqacha ta’rif bering.
Sensor alaliya sabablari va namoyon bo’lishi.
Sigmatizm va uni turlari.
Alaliyaning tasnifini yoritib bering.
Alalik va dizartrik bolalar artikulyasion motorikasini (harakatini) qiyoslang
Bolalarda afaziyaning namoyon bo’lishining o’ziga xos xususiyatlarini ochib bering.
Rinolalaiyani kelib chiqish sabablari.
Motor afaziya kelib chiqish sabalari, belgilari, namoyon bo’lishi.
Chuqur til orqa tovushlarini nuqsonlarini bartaraf etish usullari
Rinolaliya sabablari va shakllari.
Alaliyada nutq buzilishi belgilari.
Organik yoki mexanik dislaliya va uning namoyon bo’lishi.
Bolalarda og’zaki va yozma nutq kamchiliklarini bartaraf etish.
Dizartriya anartriya tushunchalari va uning shakllari.