Jizzax politexnika instituti servis fakulteti 501-21-guruh talabasi o’taganov jahongirning jamoat transportida tashishni tashkil etish va boshqarish fanidan tayyorlagan taqdimoti

Jizzax politexnika instituti servis fakulteti 501-21-guruh talabasi o’taganov jahongirning avtomobil transportida yuklarni tashish fanidan tayyorlagan taqdimoti

O’zbekiston respublikASI AVTAMOBIL TRANSPORTIDA YUK TASHISH QOBILIYATI

• O'zbekiston iqtisodiyotining dinamik o'sishi bevosita uning yuk va passajirlarni tashish hajmi ortishi bilan bog'liq. Savdo va yo'lovchi tashish jamiyatda qamrab olingan. O'tgan besh yil mobaynida yuk aylanmasi hajmi 1,5 marta, yo'lovchi aylanmasi 1,45 marta o'sdi. Transportda yuk tashishning umumiy hajmi, avtotransport vositalaridagi ulushi, umumiy yuk tashish jarayoni hajmi bilan bog'liq. Bugungi kunda avtotransport vositalariga to'liq yuk hajmining 90% dan ortig'i to'g'ri keladi. Avtomobillarda yuk tashish jarayoni mobaynida zamonaviy talablar asosida yangi logistik normalari uchun tashish jarayoni tashkil qilingan. Iqtisodiyotning dinamik o'sishini ta'minlashning muhimligi yangi zahiralarni qidirish, tashish jarayonidagi hizmatni takomillashtirish, tashish hajmining o'sish su'rati, yuk avtomobillaridan foydalanish jarayonida samaradorligini orttirish, intellektual va informatsion texnologiyalarni joriy qilish orqali erishiladi. Bu foydalanish jarayonidagi yangi
• yondashuv avtotransport vositalarini hayot siklidagi yangi bosqichlarini bir-biriga bog'liqliligini aniqlaydi.

Shunday qilib, xalqaro ekspertlar hisobiga ko'ra mamlakatni dengiz portiga erkin kirish yo'li yo'qligi, ayniqsa transport tariflarini sezilarli tebranishi 1% dan 8-9% gacha eksport va import tovarlarida tashish xarajatlari ulushini oshiradi.
O'zbekiston iqtisodiyotining dinamik o'sishi bevosita uning yuk va passajirlarni tashish hajmi ortishi bilan bog'liq. Savdo va yo'lovchi tashish jamiyatda qamrab olingan. O'tgan besh yil mobaynida yuk aylanmasi hajmi 1,5 marta, yo'lovchi aylanmasi 1,45 marta o'sdi. Transportda yuk tashishning umumiy hajmi, avtotransport vositalaridagi ulushi, umumiy yuk tashish jarayoni hajmi bilan bog'liq. Bugungi kunda avtotransport vositalariga to'liq yuk hajmining 90% dan ortig'i to'g'ri keladi.
Dizel divigatellaridan keng foydalanish oshdi. Hozirda yonilg'i sarfi benzinda ishlaydigan dvigatellarga qaraganda 30-40% kam bo'lib, foydali ish koeffisienti.
Avtomobil transporti bilan yuklarni tashishlar tannarxining strukturasi
№ Harajatlar nomi Ulush % da
O'zbekiston Evrosayuz
1 Yoqilg'i 37-40 16-20
2 Ta'mirlash va texnik xizmat ko'rstish (mehnat xarajatlari) 2-2,2 3
3 Ta'mirlash va texnik xizmat ko'rsatish (butlash xarajatlari) 15-16 52-55
4 Haydovchining ish haqqi 2-2,5 1-1,1
5 Texnikaning amortizatsiyasi yoki lizingi 10-12 5-6
6 Boshqa xarajatlar 6-7 2
ATV ning ekspluatatsion samaradorligiga ta'sir ko'rsatuvchi asosiy omillar maqsadni ta'minlashda bir butunni tashkil qilgan holda, takomillashtirish bo'yicha mustaqil hisoblanadi.
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR:
1.B.A.Xojev. Avtomobillarda yuk va pasajjir tashish asoslari. Darslik T., "O'zbekiston", 2002 yil
2. B.A.Xodjaev. Avtomobil'no'e perevozki. T. : —Oqituvchill, 1991.
3.A.V.Vel'mojin, V.A. Gudkov, L.B. Mirotin, A.V.Kulikov.- Gruzovoe avtomobil'no'e perevozki. M.: — Goryachaya liniya - Telekoml, 2007.
4. L.L.Afanas'ev, N.B. Ostrovskiy, S.M.TSukerberg- Edinaya transportnaya sistema i avtomobil'no'e perevozki. M.; «Transport». 1984
4.B.A.Xodjaev- Gruzovoe Avtomobil'no'e perevozki. T. : —Oqituvchill, 1984
5. N.Z.Arifjanova, M.F.Yoqubov. Avtomobillarda yuk va pasajjir tashish asoslari ( Masalalar toplami). T.: —FANl.2007.
6.L.I.Paliy i Z.V Polovinnikova. Avtomobil'no'e perevozki (zadachnik) M.:, «Transport». 1982