Jo‘rayev 0 ‘zbekiston tarixi (Milliy istiqlol davri) uchinchi kitob «sharq» nashriy ot-matb aa aksiyadorlik kompaniyasi bosh tahririyati toshkent 2011

Sud-huquq tizimini liberallashtirish borasida biz hal etishi-
miz lozim boMgan yana bir masala - bu jazolash tizimidan o‘lim
jazosini chiqarib tashlashdir.
Bu o ‘rinda gap, ayrim mamlakatlarda boiganidek, oiiiq^jazo- 
siga moratoriy qo‘llash, ya’ni mahkum yillar davomida ushBu jazo 
chorasi qachon ijro etilishini kutib yotishi to‘g‘risida emas, balki uni 
butunlay bekor qilish haqida bormoqda.
71

---

Biz mustaqilligimizning dastlabki kunlaridan boshlab ushbu 
masalani hal qilish ustida ish olib bormoqdamiz. 0 ‘tgan o‘n yildan 
ortiqroq vaqt mobaynida o ‘lim jazosi qo‘llanilishi mumkin bo‘lgan 
jinoyatlar tarkibi 33 tadan 2 tagacha qisqartirildi.
Endilikda faqat terrorchilik va og‘irlashtiruvchi vaziyatlarda 
qasddan odam o ‘ldirganlik uchungina o‘lim jazosi berilishi ko‘zda 
tutilgan. Ayni vaqtda qonunchiligimiz o‘lim jazosining xotin- 
qizlarga, voyaga yetmaganlar va oltmish yoshdan oshgan shaxslarga 
nisbatan qo‘llanilishini man etadi.
Uchinchidan, 
0 ‘zbekistonda demokratik yangilanishlar jarayo- 
nini chuqurlashtirish va fuqarolaming erkinliklarini ta’minlashning 
g ‘oyat muhim sharti - bu ommaviy axborot vositalarini rivojlanti- 
rish, demokratik andozalami joriy etish bo‘yicha aniq va izchil cho- 
ralami amalga oshirishdir.
Bu boradagi asosiy vazifa - mamlakatimizda islohotlami chu­
qurlashtirish jarayonining muhim tarkibiy qismi bo‘lmish matbuot, 
televideniye, radio faoliyatini yanada liberallashtirish, ulaming mus- 
taqilligi va erkinligini amalda ta’minlashdan iborat.
Xalqimiz ommaviy axborot vositalaridan mamlakatimiz va xo- 
rijda sodir bo‘layotgan voqealar to‘g ‘risida xolis va tezkor axborot- 
lar olishni, shu bilan birga, birinchi navbatda, hokimiyat organlari va 
boshqaruv tuzilmalari faoliyati haqidagi tanqidiy fikrlami, islohotlar 
va yangilanishlar yoiidan ilgari borishimizga to'siq b o iib turgan 
nuqsonlar, hayotdagi dolzarb muammolar xususida oshkor, professi-' 
onal tahliliy materiallarni kutadi.
Shuni tan olish kerakki, biz mustabid tuzum merosi va aqidalari- 
dan, uning mafkurasi, ma'muriy nazorati va senzurasidan juda katta 
qiyinchilik bilan xalos bo‘lyapmiz.
Haligacha jumalistlar faoliyatida o‘z-o‘zini senzura qilish, 
yuqoridan buyruq kutish kayfiyatlari sezilib turibdi.
Ayni paytda shuni ham qayd etish zarurki, axborot erkinligini 
ta’minlamasdan, ommaviy axborot vositalarini odamlar o ‘z fikri va 
g‘oyalarini, sodir boiayotgan voqealarga munosabatini erkin ifoda 
etadigan minbarga aylantirmasdan turib, demokratiyani chuqurlash­
tirish va aholining siyosiy faolligini oshirish, fuqarolaming mamla- 
kat siyosiy va ijtimoiy hayotidagi amaliy ishtiroki to‘g ‘risida so‘z 
yuritib bo‘lmaydi, degan tushuncha jamoatchiligimiz o‘rtasida tabo­
ra kuchayib va mustahkamlanib bormoqda.