July 2022 27 mavzu: masofaviy ta’limda: aralashtirilgan o’quv modellari foydalanish

 
 

---

International Conference on Developments in Education 
Hosted from Amsterdam, Netherlands 
https
: 
econferencezone.org 22
nd
 July 2022 
28 
Annotation 
This article provides information on the origin, use, types, and advantages of the Mixed 
Distance Learning Model. 
Key words:
:
blended learning, hybrid learning, technology-mediated instruction, EPIC 
Learning, Rotation model, Flex model, Flipped Classroom model, Enriched Virtual model, 
Standart Invertred Classroom, Micro Flipped Classroom, Discussion-Oriented Flipped 
Classroom, Demostration-Based Flipped Classroom, Faux-Flipped Classroom, Group-Based 
Flipped Classroom, Virtual Flipped Classroom, Role-Revals 2.0, Face-to-Face driver, Online 
Labs, Selft-blend, Online driver, blended education, education systems.
 
Ta’limga bilan zamonaviy texnologiyalarning kirib kelishi ta’lim berish jarayonlarni va 
modellarini o‘zgartirib yubordi. Pochta, radio, televideniya, telefon va internet asosiy axborot 
tashuvchi texnologiyalar hisoblanadi. Bu texnologiyalardan ta’lim jarayonida foydalanish har 
doim o‘zining ijobiy natijasi berib kelmoqda. Yuqoridagi texnologiyalar ta’lim berishni 
chegarasini kengaytirib, olis masofada joylashgan insonlarga ham ta’lim olishi uchun 
imkoniyatni yaratib berdi. Kompyuter texnologiyalarining taraqqiy etishi ta’lim jarayoni 
“electron learning” atamasini paydo bo‘lishiga olib keldi. Ta’limda kompyuter 
texnologiyalarning birga qo‘llanishi ta’lim berish jarayonidagi o‘qituvchi va talaba o‘rtasidagi 
munosabatlarni turli zamonaviy qurilmalar yordamida tashkil qilish, darsni elektron vositlar 
bilan olib borish, o‘quvchilar dars mashg‘ulotlarini va o‘quv materiallarini o‘zlari uchun qulay 
vaqtda o‘zlashtirish imkoniyatlarini yanada ko‘paytirib berdi. Eng asosiy eLearningni 
an’anaviy sinflarga moslashtirish yoki ma’ruza va laboratoriyalar onlayn muhitiga qo‘shish 
orqali, ta’limni zamonaviy texnologiya bilan aralashi yuz berdi, bu jarayon aralash ta’lim 
(blended learning) atamasi bilan nomlandi. 
Tadqiqot adabiyotlarida "blended learning"(aralashgan ta’lim), "hybrid learning"(gibrid 
ta’lim), "technology-mediated instruction"(texnologiya vositasida o‘qitish), "Web-enhanced 
instruction"(Web-kengaytirilgan o‘qitish) va "mixed-mode instruction"(aralash rejimda 
o‘qitish) atamalari ko‘pincha bir-birining o‘rnida ishlatiladi. Aralashtirilgan ta’limning asosiy 
tushunchalari birinchi 1960-yillarida paydo bo‘lgan bo‘lsada, uni 90-yillarning oxiriga qadar 
turli ta’riflashgan. Atamaning birinchi marotaba 1999-yilda Atlantada joylashgan Ta’lim 
bo‘yicha Interfaol O‘quv markazlari jurnalida EPIC Learning deb nomlangan maqolasida 
qo‘llanilgan. 2006-yilda ushbu atama Amerikalik olimlar C.Bonk va CH.Grexemning 
"Aralashtirilgan ta’lim to‘g‘risida" birinchi qo‘llanmasida yanada aniqroq ta’rif berilgan. 
CH.Grexem atamaning ta’rifining kengligi va noaniqligiga ta’kidlab, "aralashtirilgan ta’lim 
tizimlari" ni "yuzma-yuz o‘qishni kompyuter vositasida o‘qitish bilan birlashtiradigan" o‘quv 
tizimlari yordamida amalga oshiriladigan o‘quv jarayoni deb aytib o‘tgan. Ishlab chiqaruvchi 
korxonalarning zamonaviylashuvi, ularni yangi texnologiyalardan foydalana oladigan va 
mustaqil o‘z ustida ishlab yangilikka qiziquvchan hodimlarga bo‘lgan talablar ortib bordi. 
Rivojlanish davrida hech qaysi korxona o‘zi bilan raqobat qilayotgan korxonadan ortda 

---