17
Pul ekvivalentlari
–
pulli cheklar, yo‗llanmalar,
chiptalar, talonlar, markalar va
boshqalar.
Olinadigan schyotlar
-
boshqa yuridik va jismoniy shaxslarning korxona oldidagi
debitorlik qarzlari.
Barcha xo‗jalik aktivlar korxonada yuritiladigan buxgalteriya
hisobining muhim
ob‘ektlari hisoblanadi,
ularni har birining holati, ko‗payishi va kamayishi buxgalteriya
hisobida hujjatli asosda aks ettiriladi. Buxgalteriya hisobi ma‘lumotlari asosida korxona
aktivlari boshqariladi, tahlil etiladi va nazorat qilinadi.
Xo„jalik aktivlarining manbalari.
Korxona ixtiyoridagi
barcha aktivlar ikki
manbadan tashkil topadi:
Xususiy kapital
Majburiyatlar
Mulkga egalik qilish huquqiga muvofiq aktivlar va ularning manbalari quyidagi
tenglik ko‗ rinishida ifodalanadi:
AKTIV = XUSUSI Y KAPI TAL + M AJBURIYATLAR
A = XK + M
Xususiy kapital –
bu korxonaning majburiyatlarini chegirib tashlagandan so‗ng
qoladigan aktivlaridir. Yuqoridagi tenglikga muvofiq:
XUSUSI Y KAPITAL = AKTIV - MAJBURIYATLAR
XK = A - M
Korxonalarning xususiy kapitalini shakllanishining asosiy manbalari bo‗lib
quyidagilar hisoblanadi:
Ustav kapitali (UK) –
bu korxonaga uning ta‘sischilari tomonidan kiritilgan
mablag‗lar majmuasi.
Qo‘shilgan kapital (QK) –
bu aksiyalarni sotish va nominal qiymatlari o‗rtasidagi
ijobiy farq, shuningdek chet el investorlarini ustav kapitaliga kiritgan mablag‗ lari
bo‗ yicha vujudga kelgan valyutalar o‗rtasidagi ijobiy farqlar summasi.
Dostları ilə paylaş: 
