K. B. Urazov buxgalteriya hisobi va

Asosiy faoliyatdan olingan boshqa daromadlar 
–bularga korxonaning asosiy 
vositalari va boshqa aktivlarini sotishdan olingan foyda, o‗ndirilgan jarimalar, voz 
kechilgan kreditorlik 
qarzlari
, bepul kelib tushgan aktivlar, inventarizatsiyada aniqlangan 
ortiqchalar, TMB larni 
qayta
baholashdan olingan daromadlar va boshqalar kiradi. 
Asosiy bo‘lmagan faoliyatdan olingan daromadlar
 
deganda bevosita asosiy 
faoliyatga taalluqli bo‗lmagan faoliyat turlaridan olingan daromadlar tushuniladi. Bunday 
daromadlar Nizomga muvofiq moliyaviy faoliyatdan olingan daromadlarga va 
favqulotdagi daromadlarga bo‗linadi. 
Moliyaviy faoliyatdan olingan daromadlar
deganda 
qimmatli
qog‘ozlar
, valyuta 
operatsiyalari, kredit va 
qarzlarni
berishdan olingan daromadlar tushuniladi. Bularga 
royalti, dividendlar va foizlar, ijobiy kurs farqlari ko‗rinishidagi daromadlar va boshqalar 
kiradi. 
Favqulotdagi daromadlar
deganda yuz berishi doimiy harakterga ega bo‗lmagan, 
kutilmagan tasodif va 
hodisalardan
olingan daromadlar tushuniladi. Bularga davlat 
qonunlarini
o‗zgarishi, tabiiy ofatlar, revolyutsion o‗zgarishlar natijasida vujudga kelgan 
daromadlar kiradi. 

---

178 
13- chizma
. Korxona daromadlarining tasnifi 
Korxona daromadlari 
Asosiy 
faoliyat-dan 
olingan 
daromad-lar 
Sotishdan olingan daromadlar: 
Mahsulotlarni sotishdan 
Tovarlarni sotishdan 
Bajarilgan ishlardan 
Ko„rsatilgan xizmatlardan 
Asosiy faoliyatdan olingan qo‗shimcha 
daromadlar: 
Asosiy vositalarni sotishdan foyda 
Boshqa aktivlarni sotishdan foyda 
Kelib tushgan jarimalar 
Qisqa muddatli ijaradan olingan foyda 
Voz kechilgan kreditorlik va deponentlik 
qarzlar 
Qaytarilmaydigan moliyaviy yordam 
Boshqa daromadlar 
Asosiy 
bo‗lmagan 
faoliyat-dan 
olingan 
daromad-lar 
Moliyaviy faoliyatga doir daromadlar 
Royalti, dividendlar, foizlar 
Ijobiy kurs farqlari 
Uzoq muddatli ijaradan daromadlar 
Qimmatli qog„ozlarni qayta baholashdan 
olingan daromadlar 
Boshqa daromadlar 
Favqulotdagi foyda: 
Qonunlarni o„zgarishidan olingan foyda 
Favqulotdagi vaziyatlardan olingan foyda 
Revolyutsion o„zgarishlardan olingan foyda

---

179 
Korxona daromadlari bo‗ yicha buxgalteriya 
hisobining
asosiy vazifalari bo‗lib 
quyidagilar
hisoblanadi
: 
Daromadlarni 
hisoblash
tamoyiliga muvofiq ular yuz bergan vaqtdan boshlab tan 
olish va baholash; 
Daromadlarni to‗g‗ri guruhlash va tegishli schyotlarda aks ettirish; 
Daromadlarni soliqlarga munosabatini to‗ g‗ri belgilash; 
Daromadlarni moliyaviy 
hisobotda
to‗g‗ri aks ettirish va boshqalar