K. B. Urazov buxgalteriya hisobi va

 
9030 “Bajarilgan ishlar va xizmatlardan olingan daromadlar” - 
bu passiv va 
vaqtinchalik schyot asosan 
qurilish
tashkilotlari va xizmat sohasi korxonalarida, 
shuningdek asosiy faoliyatidan tashqari ish va xizmatlar ko‗rsatuvchi boshqa turdagi 
korxonalarda ishlatiladi. Schyotning kreditida bajarilgan ish va xizmatlarni sotishdan 
olingan daromad yil maboynida ularga guvohlik beruvchi 
hujjatlar
asosida to‗planib 
boradi. Ish va xizmatlarni sotish usullariga 
qarab
5010 ―Kassa‖ schyoti, 4010 
―Haridorlar va buyurtmachilardan olinadigan schyotlar‖, 4110 ―Maxsus ajratilgan 
bo‗linmalardan olinadigan schyotlar‖, 4120 ―Sho‗‘ba va 
qaram
xo‗jalik jamiyatlaridan 
olinadigan schyotlar‖ va boshqa debitorlik 
qarzlarni
aks ettiruvchi schyotlar debetlanadi. 
Yil maboynida 9030 ― Bajarilgan ish va xizmatlarni sotishdan olingan daromadlar‖ 

---

180 
schyoti faqat kredit saldosiga ega bo‗ladi va bu saldo yil boshidan boshlab olingan 
daromad summasini ko‗rsatadi. Yil yakunida ushbu schyotning kreditida to‗plangan 
summa uning debetiga va 9900 ― Oxirgi moliyaviy natija‖ schetining kreditiga yoziladi 
va shu asosda u yopiladi.
 
Sotilgan mahsulotlar, tovarlar , ish va xizmatlar turli sabablarga ko‗ra korxonaga 
qaytarilishi
mumkin. Bunday 
holda
qaytarilgan
mahsulotlar, tovarlar, ish va 
xizmatlarning 
qiymati
maxsus kontrpassiv bo‗lgan 9040 ― Sotilgan tovarlarni 
qaytarilishi
‖ schyotining debetida aks ettiriladi, bunda mos ravishda 5010 ― Kassa‖,4010 
―Haridorlar va buyurtmachilardan olinadigan schyotlar‖, 4110 ―Maxsus ajratilgan 
bo‗linmalardan olinadigan schyotlar‖, 4120 ―Sho‗‘ba va 
qaram
xo‗jalik jamiyatlaridan 
olinadigan schyotlar‖ va boshqa debitorlik 
qarzlarni
aks ettiruvchi schyotlar kreditlanadi. 
9040― Sotilgan tovarlarni 
qaytarilishi
‖ schyotining debetida to‗plangan summa mos 
ravishda 9010 ―Tayyor mahsulotlarni sotishdan olingan daromadlar‖ , 9020 ―Tovarlarni 
sotishdan olingan daromadlar‖, 9030 ― Bajarilgan ish va xizmatlardan olingan 
daromadlar‖ schyotlarining debetiga o‗tqaziladi va shu asosda ushbu schyot yopiladi. 
Qaytarilgan
mahsulotlar, tovarlar, ishlar va xizmatlar bo‗ yicha sotish tannarxi va 
sotishdan olingan
QQS
summasini aks ettiruvchi schyotlarga 
ham
tuzatishlar 
qilinadi
.
Mahsulotlar, tovarlar, ish va xizmatlarni sotishda haridorlar va buyurtmachilarga
tuzilgan shartnoma shartlariga ko‗ra turli miqdorda chegirmalar 
ham
berilishi mumkin. 
Bunday chegirmalar summasi maxsus kontrpassiv bo‗lgan 9050 ― Haridorlar va 
buyurtmachilarga berilgan chegirmalar‖ schyotining debetida aks ettiriladi, bunda mos 
ravishda 4010 ― Haridorlar va buyurtmachilardan olinadigan schyotlar‖, 4110 ―Maxsus 
ajratilgan bo‗linmalardan olinadigan schyotlar‖, 4120 ―Sho‗‘ba va 
qaram
xo‗jalik 
jamiyatlaridan olinadigan schyotlar‖ va boshqa debitorlik 
qarzlarni
aks ettiruvchi 
schyotlar kreditlanadi.
9050 ―Haridorlar va buyurtmachilarga berilgan chegirmalar‖ schyotining debetida 
to‗plangan summa mos ravishda 9010 ―Tayyor mahsulotlarni sotishdan olingan 
daromadlar‖ , 9020 ―Tovarlarni sotishdan olingan daromadlar‖, 9030 ―Bajarilgan ish va 
xizmatlardan olingan daromadlar‖ schyotlarining debetiga o‗ tqaziladi va shu asosda 
ushbu schyot yopiladi. Mahsulotlar, tovarlar, ishlar va xizmatlarni sotishda berilgan 
chegirmalar summasi sotishdan olingan daromadlar summasini kamaytiradi.
Korxonalar daromadlarining analitik 
hisobi
mahsulotlar, tovarlar, ish va 
xizmatlarning sotish turlari va boshqa boshqaruv uchun zarur segmentlar bo‗ yicha olib 
boriladi.