Diskontlar (chegirmalar) bo„yicha muddati uzaytirilgan harajatlar. Bunday
harajatlar obligatsiyalarni chiqarib ularni nominal
qiymatidan
past narxlarda sotgan
korxonalarda vujudga keladi. Obligatsiyalarni nominal
qiymatidan
past narxlarda bir
yildan ortiq va undan kam muddatlarda
qaytirish
sharti bilan sotgan korxonalarda
berilgan chegirma summasi mos ravishda 0960 ―Diskontlar (chegirmalar) bo‗ yicha uzoq
muddatli kechiktirilgan harajatlar‖ va 3220 ―Diskontlar (chegirmalar) bo‗ yicha
kechiktirilgan harajatlar‖ schyotlarida aks ettiriladi. Bunda mos ravishda 7830 ―Uzoq
muddatli to‗lanadigan obligatsiyalar‖ va 6830 ―
Qisqa
muddatli to‗lanadigan
obligatsiyalar‖ schyotlari kreditlanadi.
Har
yilning oxirida uzoq muddatga kechiktirilgan
diskont (chegirmalar)ning kelgusi joriy yilga tegishli bo‗lgan summasi 0960- schyotdan
3220- schyotning debetiga o‗tqaziladi. Obligatsiyalarni
qaytarish
muddati kelgach, ular
bo‗ yicha haridorga berilgan diskont (chegirma) summasi 3220- schyotdan
hisobot
yilning moliyaviy faoliyatiga doir harajatlarga , ya‘ni 9610 ―Foizlar ko‗rinishidagi
harajatlar‖ schyotiga , o‗tqaziladi. 0960 va 3220- schyotlarning davr oxiridagi
qoldig‘i
kelgusida moliyaviy faoliyat bo‗ yicha harajatlarga olib boriladigan muddati uzaytirilgan
harajatlarning summasini ifodalaydi.
Boshqa muddati uzaytirilgan harajatlar. Ushbu harajatlarga yuqoridagi
gupuhlarga kirmay
qolgan
muddati kechiktirilgan harajatlar, masalan mavsumiy
ishlaydigan korxonalarda mavsum oldidan bajarilgan ishlarga sarflangan tayyorgarlikga
sarflangan harajatlar, kiradi. Ushbu turdagi harajatlarning bir yildan ortiq muddatga
tegishli
qismi
0990 ― Boshqa uzoq muddatli uzaytirilgan harajatlar‖ va bir yilgacha
muddatga tegishli
qismi
3290 ― Boshqa muddati uzaytirilgan harajatlar‖ schyotlarida
hisobga
olinadi.
Har
yilning oxirida uzoq muddatga kechiktirilgan harajatlarning kelgusi
joriy yilga tegishli bo‗lgan summasi 0990- schyotdan 3290- schyotning debetiga
o‗tqaziladi. Isobdan chiqarish davri kelgach 3290- schyotda aks ettirilgan muddati
uzaytirilgan harajatlar joriy yilning harajatlarini aks ettiruvchi schyotlarga
(2010,2310,2510,9410,9420 va boshqalar) olib boriladi. 0990 va 3290- schyotlarning
debet
qoldig‘i
kelgusida korxonaning joriy harajatlariga olib boriladigan muddati
uzaytirilgan harajatlarining summasini ko‗rsatadi.
Muddati uzaytirilgan harajatlarning analitik
hisobi
ularning turlari,
hisobot
davrlari
va
hisobdan
chiqarish muddatlari bo‗ yicha olib boriladi.