K. B. Urazov qurilish tashkilotlarida buxgalteriya hisobining

(bevosita usul) 

№
Operatsiyaning mazmuni 

Summa 
Debet 
schet 
Kredit 
schet 
Asos 
bo‘luvchi 
hujjat 
1
Taminotchilardan sotib olinganda:
-materiallar qiymatiga (QQSsiz)
5000000

1010-
1090

6010

Shartnoma,

schyot-faktura

---

- QQS summasiga (agar korxona QQS

to‘lovchi bo‘lsa)

1000000

4410

6010
2

Ichki tizim korxonalaridan olinganda:
-materiallar qiymatiga (QQSsiz)
- QQS summasiga (agar korxona QQS
to‘lovchi bo‘lsa)
*

5000000

1000000
1010-
1090

4410
6110-

6120

6110-
6120

Shartnoma,
schyot-faktura
3
Bepul kelib tushganda
600000
1010-
1090
8530
Shartnoma,
schyot-faktura
4
Ta’sischilardan kelib tushganda
500000
1010-
1090
4610
Shartnoma,
schyot-faktura
5
Sotib olishga doir qo‘shimcha
harajatlarga
50000
1010-
1090
6990
Shartnoma,
Schyot-faktura,
Kirim
dalolatnomasi
6
O‘z ishlab chiqarish sexlaridan kirim
qilinganda
2550000
1010-
1090
2310
Kirim
dalolatnomasi
7
Asosiy vositalarni tugatishdan olingan
materiallarga
60000
1090
9210
Tugatish
dalolatnomasi
8
Materiallarning ichki almashuviga
2000000
1010-
1090
1010-
1090
Naklodnoy

Materiallar 
hisobining 
bilvosita 
usulida
ularning
ta’minotchi
tashkilotlardan harid qilinishi, o‘z sexlaridan kirim qilinishi to‘g‘risidagi
ma’lumotlar dastlab 1510 «Materiallarni tayyorlash va harid qilish» schyotining
debetida to‘planadi. Bunda materiallarning kelib tushish manbalarini ifodalovchi
schyotlar (6010, 6990, 2310 va boshqalar) kreditlanadi. Materiallar boyliklarning
omborlarga kirim qilinishi 1510 schyotning kreditida va 1010-1090 schyotlarning
debetida aks ettiriladi. Bu usulda materiallarning hisob bahosidagi qiymati va harid
qiymati o‘rtasidagi farq summasi hisobot davrida alohida 1610 «Materiallar
qiymatidagi farqlar» schyotida hisobga olinadi. Hisobot davri oxirida materiallar
qiymatidagi farq summalari quyidagicha hisobdan chiqariladi:
(1) kelib tushgan materal boyliklarning harid bahosidagi qiymati (tannarxi) 
hisob bahosidan past bo‘lganda: 
Debet 1510 «Materiallarni tayyorlash va harid qilish»
Kredit 1610 «Materiallar qiymatidagi farqlar»
(2) kelib tushgan materal boyliklarning harid bahosidagi qiymati (tannarxi) 
hisob bahosidan yuqori bo‘lganda: 
Debet 1610 «Materiallar qiymatidagi farqlar»
Kredit 1510 «Materiallarni tayyorlash va harid qilish»
1610 «Materiallar qiymatidagi farqlar» schyotida to‘plangan materiallarning
hisob bahosidagi qiymati va harid qiymati o‘rtasidagi farq summasi harajatlarni
aks ettiruvchi schyotlarning (2010, 2310, 2510, 9410, 9420, 9430) debetiga
sarflangan materiallarning hisob bahosiga mutanosib tarzda qo‘shimcha yozuv
yoki qizil yozuv (storno) asosida hisobdan chiqariladi.

*
Агар қурилиш ташкилоти ихчамлаштирилган ягона солиқ тўловчиси ҳисобланса, у ҳолда

таъминотчиларга тўланган ҚҚС ҳам материаллар қийматига киритилади ва унга алоҳида ушбу мазмундаги
бухгалтерия ёзуви қилинмайди.

---

Materiallarning qurilish ishlariga sarflanishi, shuningdek ularning sotilishi,

bepul berilishi, boshqa korxonalarga ta’sis badali sifatida kiritilishi, ish haqi va
moddiy yordam sifatida berilishi, shunindek turli boshqa chiqimlari guvohlik
beruvchi hujjatlar asosida hisobda quyidagicha aks ettiriladi (3.3-jadval).