K nshlo xujvlip korxonalarining ichki xujalik

Kuf›nw kііsmiha rejalashtirilayotgan xujalik faoliyatining xolati, xududdagi rni, axamiyati va samaradorligi anik ma’lumot- lar yordamida kursatilishi lozim. Shuningdek unda maxsulot ishlab chikarish texnologiyasi, maxsulotlar assortimenti, ularning mikdori, sotilishi, umumiy mulki va mablagi, ishchi-xizmatchgіlar— ning umumiy soni xamda rakobatchilar tugrisidagi ma’lumotlar uz aksini topishi kerak. Bu kismning mazmuni ishonchli bulishi kerak. Chunki u sarmoyachilar e’tiborini Јziga jalb eta bilishi lozim.
Taf›mok. jaxs u’loіtіlari bozof›nni gip.;vlil etuvchi kismida, xududda, xujalikda sotilgan, kelajakda sotilishi mumkin bulgan maxsulot turlari, miklori, sifati, baxosi tugrisidagi ma’lumot- lar batafsil kursatilishi lozim. Shu urinda xujalikning bozor- dagi urNI kЈrsatilsa, yanada yaxshi buladi. U xuya‹alikda sotilgan maxsulot mikdorini shu xududda yokvi tumanda sotilgan shunday maxsulot mikdoriga taksimlab, 100 ga kupaytirish yuli bilan aniklanadi. Agarda bu kursatkich ortib borsa unda, xujalikning bozordagi urni rivojlanayotganligidan dalolat beradtz. Undan xujalikning bozordagi mavkei kanday uzgarayotganligini kurish mumkin. Bu erkin bozor sharoitidagi eng mukim shartlardan biri— dir. Chunki bozorda urni yuksalayotgan xujalik rakobatbardosh xisoblanadi va u kelajakda samarali rivojlanadi. Shu kismda rakobatchilar grisida batafsil ma’lumotlar, xujalikning tashki bozorga chikish imkoniyatlari, masalan, paxta tolasini, korakul te- risini, sabzavot xamda bogdorchilik maxsulotlarini sotish buyicha imkoniyatlar xam asoslangan xolda kursatilsa foydadan xoli bulmaydi. Lekin yukoridagi masalalarga oid ma’lumotlar kishlok xujalik korxonalarida e’lon kilinmaydi. Ma’lumotlar takchilligi mavjud. Uii xal etish uchun esa Respublika radiosi, ruznomalari uz xissalarini kushishlari lozim. Tadbirkorlar ma’lumotlarni birjalardan, ruznoma va oynomalardan, radio, te- levideniye xabarlaridan olishlari mumkin.
Relsaiiig eіazmuіti k.iseіida xujalik ishlab chikarishi mum— kin bulgan maxsulotlarning ichki va tashki rakobatchilar maxsulotlaridan farklari, afzalliklari (sifati, baxosi, xara— jati va boshka), tovarlarining belgilari, ularni sotish buyicha mavjud bulgan litsenziyalari xamda maxsulotlarni eksport kilish imkoniyatlari buyicha ma’lumotlar alik keltirilishi lozim. Ma— salan, xujalik paxtaning ma’lum bir navini yetishtirish bilan shugullansa, ushi yukoridagi kursatkichlar buyicha boshka navlar bi— lan bir jadvalda takkoslab berish kerak. Shunda ularning farklari, afzalliklari yakkol kurinadi. Shu kismda ishlab chikarishning k.anday joylashganligi, maxsulotlarni sotishga chikarish imkoniyatlari tugrisidagi ma’lumotlar keltirilishi ke- rak. Masalan, paxta kayerda yetishtiriladi va u kayerda kayta ishla— nadi, ya’ni tolaga aylantiriladi. U joyning temir yul, tosh yul, xavo xamda suv yuliga yakin-uzokligi, kulayligi kursatilishi za— pyp. Shuningdek, ishlab chikarilayotgan maxsulotlarning chakana va ulgurji savdo maskanlariga yakinligi xam kursatilishi kerak. Re— janing shu kismida xujalikni kelajakda rivojlantirish uchun ta- lab etiladigan kapital kЈyilmalar va shular evaziga barpo etila— digan barcha turdagi obektlar, ularning afzalligi va samaradorli- gini ifodalovchi ma’lumotlar xam keltirilishi lozim. Nixoyat, bu kismda rejaning bajarilishini ta’minlovchi asosiy omillar, yullar kursatiladi.
Iі tіlau chik.arshi rejasi k.ismida maxsulot ishlab chikarish,
xizmat kursatish bilan boglik bulgan, turli xildagi tadbirlar re- jalashtirilgan bulishi kerak. Maxsulot ishlab chikarishning tex— nologik jarayonlari buyicha sarflanishi mumkin bulgan mexnat, ma- terial xamda mablag xarajatlari (mikdori, summasi) kursatilishi lozim. Xisob—kitoblar natijasida xujalik kancha max.sulot ishlab chikarishi va unga kancha mexnat, material va mablag sarflanishi aniklanadi. Bu kismda ishlab chikarishni takomillashtirish bilan boglik bulgan masalalar xam rejalashtiriladi. Masalan yangi tex- nika, texnologiya yoki kichik korxonalarni ishlatish bilan boglik bulgan barcha xarajatlar xisob—kitoblar asosida kursatilishi lo- zim. Tadbikorlar shu kismni tuzishda texnologik jarayonlarini bajarish uchun belgilangan normativlarni, chunonchi, ekinlarni ekishda ypyr, yokilgilarni, ugitlarni sarflash, mexnat sarfi meyorlarini, shuningdek barcha materiallarning baxolarini va boshkalarni bilishlari lozim.