Teqvim-2015. pdf

Ə d ə b i y y a t
Xoyski Fətəli Xan: 
Həyat və fəaliyyəti: 
(Sənəd və materialla-
rı).- Bakı: Azərbaycan, 
1998.- 152 s .
Əliyarlı,  İ. Fətəli xan 
İsgəndər xan oğlu Xoys-
ki /İ.Əliyarlı //Kaspi 
2012.- 15 may.- S.12. 
Xan Xoyski Fətəli 
(25.11.1875-
21.06.1920)                   
//Azərbaycan Sovet 
Ensiklopediyası: 10 
cilddə.- Bakı, 1987.- 
C.X.- S.47.
Xoyski Fətəli xan 
İsgəndər xan oğlu           
//Azərbaycan Xalq 
Cümhuriyyəti Ensiklo-
pediyası.- Bakı, 2005.- 
C.II.- S.23.
Şirinova, A. Fətəli 
Xan Xoyski hökuməti  
/A.Şirinova //Xalq 
cəbhəsi.- 2013.- 26 
fevral .- S.10. 
İ n t e r n e t d ə
www.anl.az
www.adam.az
www.az.wikipedia.org
25
Siyasi  xadim

---

303
Mədəniyyət.Maarif.Elm
Elməddin Əlibəyzadə
1925 
NOY
ABR
Elməddin Məhəmməd oğlu  Əlibəy-
zadə 1925-ci il noyabr ayının 5-də Oğuz 
rayonunun Muxas kəndində anadan 
olmuşdur. Yeddiillik Oğuz natamam 
orta məktəbini bitirmiş,  Şəki Pedaqo-
ji texnikumuna daxil olmuşdur. 1941-
1943-cü illərdə Balakəndə müəllimlik 
fəaliyyətinə başlamış, gənc yaşlarından 
II Dünya müharibəsinin ağrı-acılarını 
yaşamışdır. 1949-cu ildə ADU-nu (indi-
ki BDU) bitirmiş, elmi fəaliyyətini da-
vam etdirmək üçün aspiranturaya qəbul 
olunmuşdur. EA-nın Dilçilik İnstitutun-
da geniş elmi fəaliyyətə başlamışdır.
1953-cü ildə namizədlik, 1988-ci 
ildə doktorluq dissertasiyasını müda-
fiə etmişdir. 1956-cı ildə Yerevan 
Dövlət Pedaqoji institutuna işləməyə 
göndərilmişdir. Xalqımızın tarixən 
ata-baba torpaqları olan, indi isə zor-
la erməni qəsbkarları  tərəfindən zəbt 
olunmuş  İrəvan, Göyçə  və digər Qərbi 
Azərbaycan torpaqlarında yaşayan öv-
ladlarımızın bilik və bacarığını artırmaq 
yolunda  əzmlə çalışmışdır. Bakıya qa-
yıtdıqdan sonra yenidən Elmlər Aka-
demiyasında elmi fəaliyyətini davam 
etdirən E.Əlibəyzadə Azərbaycan Milli 
Elmlər Akademiyasının Nizami adına 
Ədəbiyyat  İnstitutunun Azərbaycan-
Türk-Araşdırmaları  Mərkəzi  şöbəsinə 
rəhbərlik etmişdir. Türk dillərinin 
qədim türk xalqları  ədəbiyyatlarının 
qədim dövrünün tədqiqi və klassik 
yazılı abidələrimizin araşdırılması 
məsələləri onun əsas işidir. Ulu Şu-
mer Babil mədəniyyəti və Azərbaycan 
probleminin araşdırılması sahəsində 
aparılan elmi işlər, Azərbaycan elmi, 
mədəniyyəti tarixində qazanılmış bö-
yük müvəffəqiyyətlər məhz Elməddin 
Əlibəyzadənin uğurlu fəaliyyətinin 
məhsuludur.
Alim 300-dən çox elmi əsər, çox-
lu sayda qiymətli elmi, tarixi, nəzəri 
kitablar yazmışdır. “Ədəbi  şəxsiyyət 
və dil” (1982), “Qədim dünyamızın 
ulu kitabı” (1996), “Ana kitabələr” 
(1996), “Azərbaycan xalqının mənəvi 
mədəniyyət tarixi (İslamaqədərki 
dövr)” (1998), “Nizami və tarixi-
miz” (2004), “Türk-Azərbaycan bədii 
düşüncəsinin ilkin qaynaqları” (2007), 
“Azərbaycanşünaslığa giriş” (2010) və s. 
elmi əsərlərin müəllifidir. E.Əlibəyzadə 
“Bilqamıs” və “Dədə Qorqud” üzərində 
bəzi üslubi paralellərin müqayisəli 
təhlilini aparmışdır. Alp Ər Tonqa ağı-
larının zəngin, mükəmməl elmi-bədii 
təhlilini aparmışdır. 
Alim Türkiyədə,  İranda Azərbaycan 
elminin təbliğində xüsusilə  fəaliyyət 
göstərmiş, elmi konfranslarda “Novruz”, 
“Qurban” bayramlarının tarixi, “Şumer-
Babil mədəniyyəti və Azərbaycan” möv-
zularında məruzələrlə çıxışlar etmişdir.
Elməddin  Əlibəyzadə kadr hazırlığı 
ilə  də  məşğul olmuş, onun rəhbərliyi 
altında bir neçə elmlər namizədi disser-
tasiya müdafiə etmiş, onlarla dissertasi-
yaya opponentlik etmişdir.