127
450
illiyi
Vilyam Şеkspir
1564-1616
Vilyam Şekspir 1564-cü il aprel
ayının 26-da İngiltərənin Stratford
şəhərində anadan olmuşdur. Şekspir
Stratford “Qrammatika məktəbində”
(eng. “Grammar school”) təhsil al-
mışdır. Ovidiy və Plavt kimi dövrü-
nün şairlərinin yaradıcılığı ilə tanış
olmuşdur. 1585-ci ildə Londona köç-
müş, burada teatrda suflyor, aktyorlar
üçün rolların üzünü köçürən, rejissor
köməkçisi, yazıçı və teatr şirkətinin
təsisçilərindən biri kimi fəaliyyət
göstərmişdir. 1595-ci ildən Şekspir
“Lord Çemberlenin truppası”nın pay
sahiblərindən biri olmuş, 1899-cu
ildən “Qlobus” teatrının, 1608-ci ildən
isə Dominikan teatrının sahiblərindən
birinə çevrilmişdir.
Şekspir ali təhsil almasa da fran-
sız, italyan, latın dilini, İngiltərənin
tarixini yaxşı bilmiş, hüquq, musiqi,
botanika, təbabət, hərb və dəniz işi-
ni mənimsəmiş, ingilis dilinə 3200
yeni söz bəxş etmişdir. Yunan-roma
mifologiyasını, ədəbiyyatı və tarixini
öyrənmiş, təkcə tərcümədən deyil, ori-
jinaldan da istifadə etmişdir.
Şekspir bədii yaradıcılığa teatrda
çalışarkən, 1590-cı ildə başlamışdır.
Əsərlərinin əksəriyyətini 1590-1612-
ci illər ərzində yazmışdır. O, həm
komediya, həm də faciə janrlarında
eyni dərəcədə uğur əldə edə bilən na-
dir dramaturqlardan sayılır. “Ham-
let”, “Otello”, “Romeo və Cülyetta”,
“Maqbet”, “Kral Lir” kimi əsərləri
dünya ədəbiyyatının nadir inciləri sı-
rasındadır.
Dünya ədəbiyyatının ən məşhur
dramaturqlarından biri olan Şekspir
17 komediyanın, onlarla tarixi pyesin,
11 faciənin və 154 sonetin müəllifi ol-
muşdur.
Şekspirin əsərləri dünyanın bir
çox dillərinə tərcümə olunmuş, dram
əsərləri dünyanın əksər teatrlarında ta-
maşaya qoyulmuşdur.
Azərbaycan teatrının inkişafında da
Şekspir əsərlərinin tamaşaya qoyulma-
sı müstəsna rol oynamışdır. Görkəmli
Azərbaycan yazıçı və dramaturq-
ları onun faciə və komediyalarını
Azərbaycan türkcəsinə çevirmişlər.
Bunların böyük qismi ruscadan, az
hissəsi ingiliscədən tərcümə olun-
muşdur. Azərbaycan şairləri Şekspi-
rin sonetlərini bir neçə dəfə tərcümə
etmişlər.
Ən görkəmli rejissorlar və aktyor-
lar Şekspir əsərlərinin Azərbaycan
səhnəsində tamaşaya qoyulmasında
iştirak etməyi özlərinə şərəf bilmişlər.
Şekspirin aforizmə çevrilmiş fikirləri
də olmuşdur: “Kitablarım mənə çata-
caq qədər böyük bir krallıqdır”, “Kitab
mənim üçün, tacdan qiymətlidir”.
Vilyam Şekspir 1612-ci ildə doğma
şəhəri Stratforda qayıtmış və 1616-cı
ildə vəfat etmişdir.
Dostları ilə paylaş: