Kbt я25 uot (059) Baş redaktor

Ə d ə b i y y a t

Dilbazi Əminə: Rəqs 

şahzadəsi [Mətn] /Ə.Dilbazi; 

tərt. F. Ləman; red. 

Z.Quliyeva.- Bakı: Ozan, 

1999.- 228 s.

İlqar, Q. Dilbazi Əminə  

  

[Mətn] /Qəşəm İlqar. Biz də 

uşaq olmuşuq.- Bakı, 2003.- 

S.144-174.

Zeynalova, O. Azərbaycan 

Respublikasının Xalq 

artisti Əminə Dilbazininin 

yaradıcılığı və onun solo 

rəqs ifaçılığında monota-

maşa elementləri [Mətn]: 

sənətşün. üzrə fəls. d-ru elmi 

dər. a. üçün təq. ed. dis.: 

17.00.01. /O.Zeynalova; 

Azərb. Resp. Təhsil Nazirliyi, 

Azərb. Dövlət Mədəniyyət 

və İncəsənət Un-ti.- Bakı, 

2011.- 126 s.

İ n t e r n e t d ə

www.anl.az

www.adam.az 

www.e-qanun.az

www.kinozal.az

26

Rəqqasə

---

352

21

Teatr.Kino

90

 illiyi

Şamil Mahmudbəyоv 

1924-1997   

DEKABR

Şamil Fərəməz oğlu Mahmudbəyov 

1924-cü il dekabr ayının 5-də Naxçıvan 

şəhərində anadan olmuşdur. 

Gəncliyi  Böyük  Vətən  müharibəsi 

illərinə 

təsadüf 

edən 

Şamil 

Mahmudbəyov  müharibə  bitənədək 

ordu sıralarında xidmət etmişdir. Daha 

sonra  Moskvada  Ümumittifaq  Dövlət 

Kinematoqrafiya  İnstitutuna  daxil  ol-

muşdur.  Rejisor  kimi  fəaliyyətə  Bakı 

Kinostudiyasında başlamışdır.

Moskvada  -  Dövlət  Kinematoqrafi-

ya İnstitutunun rejissorluq fakültəsində 

oxuyarkən  Şamil  Mahmudbəyov  Ser-

gey Gerasimov, Lev Kuleşov kimi kino 

xadimlərindən sənət dərsi almışdır. 

Quruluş verdiyi ilk bədii lenti 1955-

1956-cı illərə aid “Sol gediş” qısamet-

rajlı  film  olan  sənətkarın  yaradıcılığı 

sonralar  “Romeo  mənim  qonşumdur”, 

“Qaraca qız”, “Torpaq, dəniz, od, səma”, 

“Şərikli  çörək”,  “Həyat  bizi  sınayır”, 

“Skripkanın sərgüzəşti”, “Dərviş Parisi 

partladır”,  “Bayquş  gələndə”,  “Vadidə 

üsyan”,  “Tənha  narın  nağılı”  kimi 

filmlərlə  zənginləşib.  Həm  rejissor, 

həm də aktyor kimi fəaliyyət göstərən 

Ş.amil  Mahmudbəyov  əsərlərində  bir 

çox  janrlara  müraciət  etmiş  və  fərqli 

səviyyələrdə uğurlar qazanmışdır.

1966-cı  ildə  Süleyman  Sani  Axun-

dovun  eyniadlı  hekayəsi  əsasında  ek-

ranlaşdırılan “Qaraca qız” filminin sse-

narisi də Ş.Mahmudbəyova məxsus idi. 

Bu film böyük maraqla qarşılanmış və 

indinin özündə də tamaşaçıların sevərək 

baxdıqları  filmlərdəndir. Yazıçı Anarın 

ssenarisi  üzrə  çəkilən  “Torpaq,  dəniz, 

od, səma” filmi də Ş.Mahmudbəyovun 

uğurlu işləri sırasındadır.

II  Dünya  müharibəsinin  uşaqların 

həyatına  təsirindən  bəhs  edən  “Şərikli 

çörək”  filmi  Şamil  Mahmudbəyovun 

şah  əsəridir.  Bu  filmə  görə  rejissor  və 

ssenari müəllifi Alla Axundova Dövlət 

Mükafatı ilə təltif edilmişdilər. 

“Dərviş  Parisi  partladır”  filmi 

Ş.Mahmudbəyovun  görkəmli  rejissor 

Kamil Rüstəmbəyovla birgə işidir. Bədii 

filmlərindən  əlavə,  Ş.Mahmudbəyov 

vaxtilə çox məşhur olan “Mozalan” sa-

tirik  kinojurnalı  üçün  də  film-süjetlər  

yaratmışdır. Onun özünəməxsus yumor 

hissi bu əsərlərdə aydın görünür. “Yaz-

maqla düzəlsəydi”, “Varlığa nə darlıq” 

kimi film-süjetlər buna parlaq misaldır.

Ş.Mahmudbəyov aktyor kimi də kino 

tariximizdə imzasını qoymuşdur. Onun 

bir sıra filmlərdə oynadığı rollar maraq 

doğurmuşdur.  “Yenilməz  batalyon”da 

Əlimərdan,  həmçinin  son  çəkildiyi 

“Fəryad”  filmində  yaratdığı  erməni 

həkim obrazı çox baxımlı və yaddaqa-

lan alınmışdır.

1969-cu ildə Azərbaycan SSR Dövlət 

Mükafatı  laureatı  olmuş,  1976-cı  ildə 

“Azərbaycan  SSR  Əməkdar  incəsənət 

xadimi” fəxri adına layiq görülmüşdür.

Şamil Mahmudbəyov 1997-ci il iyun 

ayının 6-da Bakı şəhərində vəfat etmiş-

dir.