«Kelishildi» Kollej uslubchisi G. K. Mannonova

Xrom (III) oksid Cr₂O₃–yashil rangli qiyin suyuqlanadigan kukun. Amfoter xossalarga ega. Ishqorlar bilan birga suyuqlantirilganda xromitlar hosil bo`ladi. Bu oksidga Cr(OH)<sub>3</sub> muvofiq keladi.
Xrom (III) gidroksid Cr(OH)<sub>3</sub> Cr<sup>3+</sup> tuzlariga ishqorlarning eritmalari ta`sir ettirilganda kulrang–yashil iviqsimon cho`kma holida olinadi. Amfoter xossalariga ega, kislotalar va ishqorlar bilan reaksiyaga kirishadi. Ishqorlar bilan qo`shib suyultirilganda metaxromitlar va ortoxromitlar olinadi.
(NH₄)₂Cr₂O₇ = Cr₂O₃ + N₂↑ + 4H₂O; Cr₂O₃ + 2NaOH = 2NaCrO₂ + H₂O
Cr³⁺ + 3OH^– = Cr(OH)₃↓ ; Cr(OH)₃ + 3H⁺ = Cr³⁺ + H₂O
Cr(OH)₃ + NaOH + 2H₂O = Na[Cr(OH)₄(H₂O)₂] yoki
Cr(OH)₃ + OH^– + 2H₂O = [Cr(OH)₄(H₂O)₂]^–
Cr(OH)₃ + NaOH = NaCrO₂ + 2H₂O; Cr(OH)₃ + 3NaOH = Na₃CrO₃ + 3H₂O
Cr(OH)₃ = Cr₂O₃ + 3H₂O
Xrom (VI) oksid CrO₃–to`q qizil kristall modda. Kuchli oksidlovchi, bunda Cr<sub>2</sub>O<sub>3</sub> ga aylanadi. Kislotali xossalarga ega. Bu oksidga H<sub>2</sub>CrO<sub>4</sub>–xromat kislota va H<sub>2</sub>Cr<sub>2</sub>O<sub>7</sub>–dixromat kislotalar muvofiq keladi.
3S + 4CrO<sub>3</sub> = 3SO<sub>2</sub> + 2Cr<sub>2</sub>O<sub>3</sub> ; 4CrO<sub>3</sub> = 2Cr<sub>2</sub>O<sub>3</sub> + 3O<sub>2</sub>
K<sub>2</sub>Cr<sub>2</sub>O<sub>7</sub> + H<sub>2</sub>SO<sub>4</sub> = 2CrO<sub>3</sub>↓ + K<sub>2</sub>SO<sub>4</sub> + H<sub>2</sub>O
CrO<sub>3</sub> + H<sub>2</sub>O = H<sub>2</sub>CrO<sub>4</sub> 2CrO<sub>3</sub> + H<sub>2</sub>O = H<sub>2</sub>Cr<sub>2</sub>O<sub>7</sub>
H<sub>2</sub>Cr<sub>2</sub>O<sub>7</sub> + H<sub>2</sub>O = 2H<sub>2</sub>CrO<sub>4</sub>
Agar har xil oksidlanish darajasida bo`lgan xromning gidroksidlari Cr(OH)₂, Cr(OH)₃ va H₂CrO₄ o`zaro taqqoslansa, quyidagicha xulosa kelib chiqadi: oksidlanish darajalari ortib borishi bilan gidroksidlarning xossalari o`zgarib boradi, ya`ni asos xossalari kamayadi va kislotali xossalari kuchayadi.
Cr(OH)₂ asos xossalarini namoyon qiladi, Cr(OH)₃ amfoter xossalarni namoyon qiladi, H₂CrO₄ esa kislota xossalarini namoyon qiladi.
2CrO₄^2– + 2H⁺ ↔ Cr₂O₇^2– + H₂O Cr₂O₇^2– + 2OH^– ↔ 2CrO₄^2– + H₂O
3SO₂ + K₂Cr₂O₇ + H₂SO₄ = K₂SO₄ + Cr₂(SO₄)₃ + H₂O
2Na[Cr(OH)₄(H₂O)₂] + 3Br₂ + 4NaOH = 2H₂CrO₄ + 6NaBr + 8H₂O
Cr₂(SO₄)₃ + 2KMnO₄ + 7H₂O = K₂Cr₂O₇ + 2Mn(OH)₄ + 3H₂SO₄


Marganes tabiatda ancha ko`p tarqalgan elemetlar qatoriga kiradi va yer po`stlog`I og`irligining 0,1%ni tashkil etadi.Marganesning bitta sun`iy izotopi olingan,Marganes tabiatda asosan oksidlar,godroksidlar va karbonatlar holida uchraydi. Marganes rudalardan yoki pirilyuzitni kuydirish natijasida hosil bo`ladigan Mn₃O₄ni aluminiy bilan qaytarish orqali oladi:
3MnO₂+4Al→3Mn+2Al₂O₃
3Mn₃O₄+8Al→9Mn+Al₂O₃
Xossalari.Marganes kumush kabi oq tusli,qattiq og`ir metall.U sirtqi qavatida ikki elektronni va sirtdan ikkinchi qavatdan beshtacha elektronni berib 2,3,4,5,6,7ga teng oksidlanish darajasini namoyon qiladi.Marganes oksidlarga muvifiq keladigan bir qator gidroksidlar olingan.Masalan,Mn(OH)₃asos xossasiga,Mn(OH)₄hamda ularning gidratlari H₂MnO₄lar kislotali xossagi ega.Temperaturada o`zgarishi manganinning elektrotexnikada qarshilik g`altaklar tayyorlash uchun ishlatilishi ana shunga asoslangan.