Kimyoviy reaksiya tezligi. Oddiy va murakkab reaksiyalar kinematikasi

Temperatura. Reaksiya tezligining tempraturaga bog`liqligi Vant-Goff qoidasi bilan aniqlanadi. Vant-Goff qonuni: Tempratura xar har 10oS ga kitarilganda kipchilik reaksiyalarning tezligi 2-4 marta ortadi.
<sub>Vt2=Vt1· γ</sub>
Bunda: V<sub>t2</sub>·V<sub>t1</sub> (1) boshlang`ich (2) oxirgi xarakatlardagi reaksiya tezligining xarorat koeffisienti u reaksiyaga kirishuvchi moddalarning xarorati 10o ga kitarilganda reaksiyaning tezligini necha marta oshishini kirsatadi.


Kimyoviy reaksiya tezligiga oid tajribalar
2-TAJRIBA. Kimyoviy reaksiya tezligiga konsentrasiyaning ta'siri. a) toza probirkaga 1N 1ml natriy tiosulfat eritmasidan oltingugurt hosil bo`ladi:

Bu reaksiya boshlanishidan to eritmaning sezilarli darajada loyiqalanishigacha bo`lgan vaqt reaksiyaning nimasiga bog`liqligini tushuntirib bering.
b) uchta toza probirka olib, birinchi probirkaga 4 ml natriy tiosulfat eritmasidan ikkinchi probirkaga 2 ml natriy tiosulfat va 2 ml suv, uchinchi probirkaga 1 ml natriy tiosulfat va 3 ml suv quying. So`ngra boshqa toza uchta probirkaning har biriga 2 ml sulfat kislota eritmasidan quying. So`ngra sekundometrni oldingizga qo`yib birinchi probirkaga (4 ml eritmasi bor probirkaga) sulfat kislota eritmasidan 2 ml solib, loyqalanish vaqti qayd etiladi. So`ngra ikkinchi probirkaga (2 ml va 2 ml eritmasi bor probirkaga) 2 ml sulfat kislota quyamiz va uchinchi probirkaga (1 ml va 3 ml bor probirkaga) 2 ml sulfat kislota eritmasi quyib, loyqalanish vaqti (t) ni belgilab yozamiz. Tajriba natijalarini quyidagicha yozish mumkin.

Probirka nomeri	ning miqdori, ml	Suvning miqdori	ning miqdori, ml	ning nisbat kons	Loyqalanish, t sek	Reaksiya tezligi
1	4	0	2	1
2	2	2	2	0.5
3	1	3	2	0.25

Tajriba tugagach, natijasini grafik holda ifodalang. Buning uchun koordinata sistemasining o`qiga reaksiyaning tezligi qo`yiladi va grafik asosida reaksiyaning konsentrasiyasiga bog`liqligini tushuntirib bering.