Kirish. 2 I bob Obraz va Prototip Isajon Sultonning"Alisher Navoiy"asari asosida

3.3 Tasvirlar va prototiplarning ramziy ma'nosi. 
Isajon Sultonning “Alisher Navoiy” romanida obraz va prototiplarning 
teran ramziyligi mavjud bo‘lib, bu syujet rivojida, asarning tematik g‘oyalarini 
ochishda katta o‘rin tutadi. Bu ramziylik har bir xarakterga va har bir vaziyatga 
singib, umumiy atmosferani yaratadi va chuqur falsafiy ohanglarni yuboradi. 
Romanning markaziy timsollaridan biri bosh qahramon Alisherdir. Uning 
ismining o'zi ma'no va sirni o'z ichiga oladi. Alisher o'zini san'at va madaniyat 
olamiga bag'ishlagan faol va shijoatli ijodkorning prototipidir. Bu belgi dunyoni 
o'zgartira oladigan va odamlarga chuqur ta'sir ko'rsatadigan ijod va san'atning 
buyuk kuchini aks ettiradi. Ma’no va ilhom izlashda Alisher turli to‘siq va 
shubhalarga duch keladi, bu esa barcha ijodkorlarning umumbashariy tajribasidir. 
Romandagi yana bir muhim qahramon Alisherning suyuklisi Shahzodadir. Uning 
nomi go'zallik va poklik ramzi bo'lgan go'zal malikaning tarixiy prototipiga mos 
keladi. Shahzoda Alisher erishmoqchi boʻlgan idealning timsoli boʻlib, goʻzal va 
gʻayrioddiy timsoldir. Uning romandagi ishtiroki barcha to'siq va to'siqlarni engib 
o'tadigan kuchli hissiy bog'lanish va ilhomni anglatadi. “Alisher Navoiy” 
romanidagi qo‘shimcha timsol va prototiplar ham asarning chuqur ma’no va 
murakkabligini yaratishda muhim o‘rin tutadi. Shunday qilib, tabiat va 
landshaftlarning motivlari qahramonlarning ichki holati va hissiyotlari uchun ramz 
bo'lib xizmat qiladi. Va gullar va hidlarning ramziyligi ularning xarakterini va 
o'zaro ta'sirini oshiradi. 
Umuman olganda, “Alisher Navoiy” romanidagi obraz va prototiplarning 
ramziyligi o‘quvchini qahramonlarning teran o‘y va tuyg‘ulariga sho‘ng‘ish, asar 
mazmunini anglash imkonini beruvchi asosiy element hisoblanadi. U san'at va 
madaniyatning universalligi va ahamiyatini, shuningdek, insonning ideallar va o'z-
o'zini rivojlantirishga doimiy intilishini aks ettiradi. Ushbu ramziylik asarni nafaqat 
qiziqarli va hissiyotli qiladi, balki abadiy qadriyatlar va hayotning chuqur 
ma'nolari haqida o'ylashga imkon beradi. 

---

27