Kirish asosiy qism sohibqiron Amir Temur ulug' zot sifatida. Amir Temurning bunyodkorlik ishlari

40

Kimki Muhammad dinini qo‘llab-quvvatlasa, sen ham uni qo‘llagil, kimki, Muhammad dinini xor qilsa, sen ham uni xor tutgil.

41

Saltanatim qonun-qoidalarini islom dini va kishilarning eng xayrlisi hazrati Muhammadning shariatiga bog‘lab, izzatu hurmatlash vojib bo‘lgan onhazratning avlodi va sahobalariga muhabbat bildirgan holda ularni mustahkamladim. Saltanatim martabasini qonun-qoidalar asosida shunday saqladimki, saltanatim ishlariga aralashib, ziyon yetkazishga hech bir kimsaning qurbi yetmasdi.

42

Do‘st-dushmandan kimki menga iltijo qilib kelgudek bo‘lsa, do‘stlarga shunday muomala qildimki, do‘stligi yanada ortdi, dushmanlarga esa shunday munosabatda bo‘ldimki, ularning dushmanligi do‘stlikka aylandi.

Qayd etilgan

Fatima 10 Aprel 2009, 11:15:24

43

Menda biron kimsaning haqi bo‘lsa, haqini hech vaqt unutmadim. Biron kimsa bilan tanishgan bo‘lsam, uni hech vaqt nazarimdan qoldirmadim.

44

Ochiq yuzlilik, rahm-shafqat bilan xalqni o‘zimga rom qildim. Adolat bilan ish yuritib, jabr-zulmdan uzoqroqda bo‘lishga intildim.

45

Menga iltijo qilib kelgan badkirdor odamlar, xoh menga yaxshilik qilgan bo‘lsinlar, xoh yomonlik, saltanat taxtiga o‘tirganimdan keyin ularni xayr-ehsonlarim bilan xijolatga qo‘ydim. Menga qilgan yomonliklarini qilmagandek ko‘rib, ularni yomon qilmishlari daftari ustiga afv qalamini tortdim.

46

Hech kimdan o‘ch olish payida bo‘lmadim. Tuzimni totib, menga yomonlik qilganlarni parvardigori olamga topshirdim. Sofdil kishilar, sayyidlar, olimlar va fozillarga dargohim doim ochiq edi. Nafsi yomon himmatsizlarni, ko‘ngli buzuq qo‘rqoqlarni majlisimdan quvib yubordim.

47

Har kimning qadr-qimmatini, tutgan mavqeini va har narsaning o‘lchovini belgilab olishing va shunga muvofiq ish yuritishing kerak.

48

Kimning aqli va shijoatini sinov tarozusida tortib ko‘rib, boshqalarnikidan ortiqroq ko‘rsam, uni tarbiya qilib, amirlik darajasiga ko‘tarar edim. So‘ngra ko‘rsatgan xizmatiga yarasha martabasini yana-da oshirar edim.

49

Har mamlakat va diyor sayohatchilariyu musofirlarining boshini siladimki, turli mamlakatlardan menga xabar keltirib turdilar. Har bir mamlakatga va diyorga borib turish uchun savdogarlar va karvonboshilar tayinladimki, ular o‘shal mamlakatlarda yashovchi kishilarning hol-ahvoli, turish-turmushlari haqida menga xabar olib kelsinlar. Har bir mamlakat hukmdorining o‘z raiyatiga qanday muomalayu munosabatda ekanligini aniqlasinlar.

50

Uzoq-yaqindan biron kishi kelib, mening majlisimga kirar ekan, qaysi toifadan bo‘lsa ham, davlatim dasturxoni ne’matidan uni quruq qaytarmasinlar.

AMIR TEMUR VASIYATI

Anglab turibmanki, ruh qushi qalb qafasidan parvoz qilmoqchi. Tangri taoloning dargohiga jonimni baxsh etayotibman. Sizlarni uning lutfu mar- hamatiga topshirdim. Obidida qilib o‘ltirmanglar, ohu nola chekmanglar, chunki bundan foyda yo‘q. Ruhimni fotiha va takbir bilan shod etinglar. Alhamdulilloh, Tangri taoloning yordami-la ma’murayi olamni shunday zabt etdimki, bugun tamom Eronu Turonda biron kishining boshqalarning ishiga aralashish yoki jabru bepok qo‘lini bechoralarga ozor berish uchun ko‘tarishga majoli yo‘kdir. Gunohim qancha ko‘p bo‘lsa ham kechiringlar deb, Tangri taoloning mulkini beqiyos saxiylik bilan qo‘riqladim, zolimlarning taaruzli qo‘lini mazlumlarning hayot etagidan yulib tashladim. Saltanat qurib o‘ltirganimda, eshitmagan yoki menga xabar qilmagan, yoxud dunyo sobit bo‘lmagan paytlardan boshqa vaqtda zo‘ravonning zaif ustidan zo‘ravonlik qilishiga yo‘l qo‘ymadim...
 — Shunday bo‘lsa-da, dunyo menga vafo qilmadi, sizlarga ham vafo qilmaydi.
 Lekin zo‘ravonlikka monelik qilish ishini kechiktirish mamlakatni xavfu g‘avg‘o ostida qoldiradi, jumlai xaloyiqning huzur-halovatini buzadi, maslagu tariqatning buzulishiga olib keladi. Qiyomat kuni buni bizdan so‘raydilar, surishtiradilar.
Shu kundan e’tiboran farzandimiz Pirmuhammad Jahongirni o‘zimizg‘a valiahd va toju taxt vorisi etib tayinladikkim, Samarqand taxti uning amr-farmonida bo‘lg‘ay, tamkinlik va istikdol bilan mulku millat, lashkar va raiyatning mu-him yumushlari bilan mashg‘ul bo‘lsin. Sizlar esa unga tobe’lik va bo‘ysunish marosimini o‘rniga qo‘yinglar, uni birgalikda qo‘llab-qo‘ltiqlanglar, toki olam buzilmasin...
O’g‘illarim! Millatning ulug‘ martabasini, saoda-tini saqlamoq uchun sizlarga qoldirayotgan vasiyat va tuzuklarni yaxshi o‘qing, aslo unutmang va tatbiq eting.
Millatning dardlariga darmon bo‘lmoq vazifan-gizdir. Zaifalarni qo‘ring, yo‘qsullarni boylar zulmiga tashlamang. Adolat va ozoddik — dasturingiz, rahbaringiz bo‘lsin. Men kibi uzun saltanat surmoq istasangiz qilichingizni yaxshi o‘ylab chekingiz. Bir da’fa chekkandan so‘ngra-da uni ustalik-la qo‘llangiz. Orangizga nifoq tuxumlari ekilmasligi uchun ko‘p diqqat bo‘ling. Ba’zi nodimlaringiz va dushmanlaringiz nifoq tuxumlari sochmoqqa, bundan foyda-lanmakka intilajakdurlar. Faqat vasiyatimda sizga idora shaklini, uning ilkularini ko‘rsatdim. Bularga sodiq qolsangiz, tosh boshingizga tushmas...
Mendan so‘ng xoqon Pirmuhammad Jahongir bo‘lajakdur. Unga menga itoat etar kibi itoat etajaksiz. Qo‘mondonlarim, hozir itoat oyinini ado etingiz...
(Barcha ko‘mondonlar. saroy odamlari yig‘layarak: «Omin» deb fotiha o‘qidilar. Amir Temur 1405 yil 18 fevral kuni vafot etdi. Sohibqironning so‘nggi so‘zi «Lo-iloha illolloh» bo‘ldi.)
“Amir Temur hayoti bizga o’rnak”.