Kokanduni uz
Yüklə 15,42 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
www.
kokanduni.uz xillarida foydalanish natijasida gimnastikachidan to‘g‘ri harakat tasavvurlari shkllanadiki, bu tasavvurlar mashqlarni mustaqil bajarish jarayobnida muxim rol o‘ynaydi. Mashqlarni ijro etish texnikasi takomillashib borgan sari o‘quvc hilarning yordamlashishda sarflanadigan kuch darajasi kamaya borib, keyinchalik mutloq to‘xtatiladi. Muhofaza qilish va yordam ko‘ rsatish bir- biri bilan bog‘liq. Mashqlar mustaqil bajarilib, jismoniy yordam ko‘rsatish bilan muhofaza qilish manimal darajada bo‘lgan muhofaza qilish manimal darajada bo‘lgan esa o‘zini - o‘zi muhofaza qilish hal qiluvchi ahamiyatga ega bo‘lib qoladi. Shug‘ullanuvchi mashqlarni mustaqil bajarishni boshlar ekan o‘zini muhofaza qilish usullarini bilib olish zarur. Muhofaza qiluvchi quyidagilarni bajarish shart: A) Muhofaza to‘rtlaridan gimnastikachining mashq qilishga xalaqit bermay moxiroina foydalanish. V) O‘quvchilarning inbividual xususiyatlarini bilishi. Shikastlanishlarning oldini olish maqsadida shug‘ullanuvchilardan so‘rash yo‘li bilan o‘rganiladigan harakatlar texnikasi (snaryadni qo‘yib yuborish, gavdani yozish, siltama harakatlar) haqida ular qanchalik bilimga ega ekanligini aniqlab olgan ma ь qul. Muhofaza qilish va yordam ko‘rsatish usullarini o‘rganish. SHug‘ullanuvchi gimnastika mashqlari texnikasini o‘zlashtirib borish bilan parallel ravishda o‘qituvchi raxbarligida jismoniy yordam ko‘rsatish v a muhofaza qilish usullarini ham o‘rganishla r kerak. O‘qituvchi oldin muhofaza qilish va yordam ko‘rsatish usullariniyangi elementini o‘rgatish jarayonida ko‘rsatib va tushuntirib beradi. Keyin har bir o‘quvchi yordami ko‘rsatish va muhofaza qilishga quyi lari, o‘qituvchi esa mashq qilayotgan muhofa za qilish bilan bir vaqtda turib muhofaza qilish bilan muhofaza qilish uchun turgan o‘quvchi o‘z vazifasini qanchalar uddalaganligi kuzatib boradi. O‘quvchilar muhofaza qilish va yordam ko‘rsatish ko‘nikmalari m sutaxkam egallab olganlaridan keyingin, o‘qi tuvchi ularga bir-birini mustaqil muhofaza qilish ishonib topshirsa bo‘ladi. Birov o‘qituchi har gal navbattagi o‘quvchiga muhofaza qilishga ijozad berishidan oldin uni qanday muhofaza qilishini so‘rashi lozim. Muhofaza qilayotgan o‘qituvchiga qo‘yilgan talab mashq bajaruvchiga bo‘lgan talabdan kattaroq bo‘lgan ma’lum chunki muhofaza qiluvchining salgina xatosi shikastlanishga sabab bo‘lishi mumkin. CHarchagan yoki loxasroq bo‘lib turgan o‘quvchini muhofaza qilishga qo‘yish qatь iyan man etiladi. SHug‘ullanuvchilarga muhofaza qilish va yordam ko‘rsatishning barsa usullarini o‘rgatish kerak. Bunga gimnastika mashqlarining har birida shu mashqning o‘ zigagina xos muhofaza qilish xususiyatlari, xavfsizlik choralari, shuningdek o‘zin i muhofaza qilish usullari mavjudligini yoddan chiqarmaslik lozim. Shifokor nazorati va o‘z - o‘zini nazorat qilish shikastlanishning oldini olish tadbiri sifatida. O‘rgatish jarayonidagi muvaffaqiyat asosan shug‘ullanuvchining sog‘lig‘iga bog‘liq. Gimnast ikachilarning bir yo‘lda kamida bir marta meditsina ko‘rigidan o‘tishi kerak gimnastikasiga ham, trenerga ham o‘z sog‘ligi qaydaligini kuzatib borishni imkonini beradi. SHund an kelib chiqib bevosita mashg‘ulotdan keyin shug‘ullanuvchi o‘zini qanday xis etayotgani, kayfiyati, charchaganlik darajasi, vazni, tomir urishi, ishtaxasi va hokazolarining qay ahvolda ekanligini maxsus kundalik daftarida qayd etishi kerak. Mashg‘ulot oldida o‘qituvchi shug‘ullanuvchilardan ularni kayfiyatini so‘rab, o‘zini qanday xis etayotganligi, trenirovka qilishga hohishi qanday ekanligini bilib oladi. Charchaganda yoki laxasligidan shikoyat qiladigan bo‘lsa, trener zarur choralar ko‘rishi |