www. kokanduni.uz STEAM farzandlarimizga - ixtirochilar, kashfiyotchilarning kelajak avlodi, olim sifatida
tadqiqotlar olib borish, texnologiyani shakllantirish, muhandis sifatida loyihalash, rassom
sifatida yaratuvchi, matematik sifatida analitik fikr yuritishni
о‘yin
orqali yuzaga keltiradi.
Bugungi kunda STEAM-
ta‘lim
dunyodagi asosiy tendensiyalardan biri sifatida
rivojlanmoqda va amaliyot yondashuvni q
о‘llashda
beshta sohani yagona
о‘quv
sxemasiga
integratsiyalashga asoslangan. Bunday
ta‘limning
shartlari uning uzluksizligi va bolalarning
guruhlarda
о‘zaro
muloqot qilish qobiliyatini rivojlantirish b
о‘lib,
bunda ular fikrlarni
t
о‘plashi va fikrlar almashadi. Shuning uchun, asosiy ta‘lim dasturiga
quyidagilar Lego-
texnologiyalar, bolalar tadqiqotlari kabi mantiqiy fikrlashni rivojlantirish modullari kiradi.
STEAM yondashuvi tufayli bolalar tabiatni tushunib, dunyoni muntazam
о‘rganishadi va
shu bilan qiziqishlarini, muhandislik fikrlash uslubini, tanqidiy vaziyatlardan chiqish
qobiliyatini, jamoaviy ish qobiliyatini rivojlantirish va liderlik,
о‘z
-
о‘
zini namoyon qilish
asoslarini
о‘rganishadi, о‘z navbatida, bolalar
rivojlanishining tubdan yangi darajasini
ta‘minlaydi.
Maktabgacha yoshdagi bolalarda STEAM ijodkorligi va muhandislik ko’nikmalarini
rivojlantirish.
Maktabgacha yosh intensiv psixologik ye
tuklik bosqichi bo’lgan ijodkorlikni
rivojlantirish uchun eng qulay davr. Aynan shu davrda ko’p sohalarda progressiv o’zgarishlar
ro’y beradi, aqliy jarayonlar (diqqat, xotira, tafakkur, nutq, tasavvur)
takomillashadi, shaxsiy
fazilatlar rivojlanadi, ular asosida qobiliyat, moyillik shakllanadi.
Ota-
onalar o’z farzandlarini ijodkor shaxs bo’
lib voyaga etishini xohlaydi. Shu sababli
yoshlikdanoq ularning ijodiy imkoniyatlarini ro’yobga chiqarishga e’tibor qaratadi. Binobarin,
“barcha bolalar istisnosiz potentsial ijodkorlardir. Badiiy ijodkorlik va tasviriy san’atni
o’rganish bo’yicha mashg’ulotlar har bir bolada yashiringan ijodiy qobiliyatlarni “uyg’otish”ga,
ijodiy layoqatni ro’yobga chiqarishga yordam berishga harakat qiladi
1
.
Maktabgacha ta’lim
yoshidagi bolalarning deyarli barchasi turli harakatlar-rasm
chizish, qo’shiq aytish, raqsg
a tushish, jismoniy faollikni ifodalovchi harakatlarni tashkil qilish
orqali o’z ijodiy qobiliyatlarini u yoki bu darajada namoyon qiladi. Bu yoshdagi bolalarnin
g
ijodkorligi ulardagi erkinlik, faollik, o’z xohish
-istaklari, xatti-harakatlarini cheklamaslik bilan
bog’liq. Qolaversa, atrof
-
borliqni bilishga bo’lgan intilish ulardagi qiziquvchanlikni
rivojlantiradi. Kattalarga taqliq qilish odatlari esa san’atning turli janrlari bo’yicha kattalar
yoki tengdoshlarining harakatlarini o’zlashtirish uchun imkon b
eradi. Qiziquvchanlik va taqlid
asta-
sekin maktabgacha ta’lim yoshidagi bolalarda san’atning turli sohalari bo’yicha
qobiliyatni rivojlantirishga yordam beradi.
Maktabgacha ta’lim yoshidagi bolalarning san’atning turli sohalariga bo’lgan
qiziquvchanliklari hali barqaror sifat emas. Izchil ravishda bu qobiliyatni rivojlantirib
bormaslik esa uning pasayishiga olib keladi. Pedagogik yondashuv bolalarning ijodiy
qobiliyatlarini tizimli ravishda, izchil, uzluksiz rivojlantirib borishni taqozo qiladi.
Qobiliyatl
i bolalar bilan ishlashning an’anaviy ta’lim jarayonidan farqli tomoni
-bu
pedagogik faoliyatning maxsus o’quv va tarbiyaviy ishlar dasturlari asosida tashkil eti
lishi
sanaladi. Maxsus dasturlar mazmunan iqtidorli bolalarni o’qitishning o’ziga xosligini ifo
da
etadi.
Bu kabi o’quv va tarbiyaviy ishlar dasturlarini yaratishda ma’lum tamoyillar asosida ish
yuritiladi. Ayni vaqtda pedagogika amaliyotida M.Karne tomonidan asoslangan tamoyillar
asosida faoliyat yuritilmoqda. Ular quyidagilardan iborat: