Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati:
1.
Altshuller G.S. G'oyani toping: TRIZ ixtirochilik muammolarini hal qilish nazariyasiga
kirish, 3-nashr. - M.: "Alpina nashriyoti", 2010 yil. 130-137 bet
2.
“Maktabgacha pedagogika” F.Qodirova, Sh.Toshpo’latova, N.Qayumova, M.A’zamova.
-
Toshkent:, Tafakkur nashriyoti, 2019 .96-105 bet .
3.
J
а
l
о
l
о
v
а
G. “Bо
l
а
l
а
rni m
а
kt
а
bg
а
t
а
yyorl
а
shd
а
n
оа
n`
а
n
а
viy
o‘yinlа
rd
а
n
f
о
yd
а
l
аnish” Tо
shk
е
nt 2014. 72-bet
666
www.
kokanduni.uz
MAKTABGACHA TA’LIM TASHKILOTLARIDA STEAM DAN
FOYDALANISH USULLARI
Turg’unova M.Y
Qo’qon Universiteti 3
-
kurs Sirtqi ta’lim
MT 1-20 guruh talabasi,
Z. R. Eraliyeva
Qo’
qon universiteti talabasi
Anatatsiya:
Ushbu ilmiy ishda, zamonaviy ta’lim shaklidan bo‘lgan Steam ta’lim usuli
haqida to‘liq ma’lumot yuritiladi. Steam o‘zi nima, qayerda paydo bo‘lgan, u bizga nimaga
kerak? Kabi savollarga ushbu ilmiy ishda javob topamiz.
Kalit so‘zlar:
STEAM, ta’lim, muhandislik, san’at, matematika, injineriya,
kompetensiya, Massachusets.
Kirish:
Steam ta’lim texnologiyasi birinchi marta Amerikada ishlab chiqilgan. Ba’zi ta’lim
bitiruvchilarining martabalarini inobatga olishdi va fan, texnologiya, muhandislik, matematika
kabi fanlarni birlashtirishga qaror qilishdi va STEM tizimi shu tariqa shakllandi. Keyinchalik
bu tushunchalar Art (san’at ) qo‘shildi va endi STEAM butunligicha shakllandi. O‘zbekistonda
ham maktabgacha yoshdagi b
olalar rivojlanishi, ta’lim tarbiyasi, umumiy va muhim tayanch
kompetensiyalarini rivojlanishiga xususan ularning kommunikativ kompetetsiyasini
rivojlanishiga juda katta e’tibor qaratilmoqda. Maktabgacha yoshdagi bolalarning xar
tomonlama rivojlanishining STEAM kabi zamonaviy yondashuvlari asosida maktabgacha
ta’lim tashkilotlarida ta’lim
-tarbiya jarayonini tashkil etish tobora kengayib bormoqda.
STEAM bu-
S science (tabiiy fanlar), T-technology (texnologiya), E-engineering
(injineriya), A-
art (san’at), M
-mathematics
(matematika). Ushbu yo‘nalishlar zamonaviy
dunyoda eng mashxur bo‘lib kelayotganini anlab yetishimiz darkor. Shuning asosida bugungi
kunda STEAM ta’lim tizimi asosiy tendensiyalardan biri sifatida rivojlanmoqda. Uning as
osiy
g‘oyalari shundan iboratki, amaliy nazariy bilimlar singari muhimdir. Ya’ni o;rganish paytida
biz faqat miyamiz bilan, balki qo‘llarimiz bilan ham ishlashimiz kerak.
Maktabgacha yoshdagi bolalar ta’lim berishda kompetensiyativ yondashuv o‘sib
borayotgan bola shaxsini hayotga tayyorlash, unda hayotiy muhim masalalarni xal qilish
uchun zarur bo‘lgan, ahloqiy mayor va qadriyatlarni o‘zlashtirish, boshqa insonlar bilan
muloqot qilish, “MEN” Boshlang‘ich muhim kompentetsiyalar bolanish faoliyati va axloqi
y
sub’ektini yaxshi rivo
jlanishini talab etadi.
Kompentetsiya-
bolaning bilim ko‘nikma, malaka va qadriyatlari majmuidir.
Boshlang‘ich kompentetsiyalar, rivojlanish sohasidan qat’iy nazar, bola shaxsini shakllanishi
uchun asos bo‘lib xizmat qiladi.
STEAM ta’lim muhitida bolalar bilimga ega bo‘ladilar va darxol undan foydalanishni
o‘rganadilar. Shuning uchun, ular o‘sib ulg‘
ayganlarida va hayotiy muammolarga duch
kelganda, atrof muhitning ifloslanishini yoki global iqlim o‘zgarishi bo‘ladimi, bunda
y
Integrat-
si
on ta’lim
innovatsia
STEAM
ta’lim
ijodkorlik
Omad va
muvafaqqiy
at
|