Kokanduni uz
Yüklə 15,42 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
www.
kokanduni.uz Dunyo tajribasida ham ko‘rish mumkinki, yoshlar va xotin -qizlarning mehnat bozoridagi ulushi va ularni tadbirkorlik faoliyatidagi ishtiroki kun sayin ortib bormoqda. Ularning moliyaviy savodxonligi qanchalik oshirilsa, jamiyatga va iqtisodiyotning o‘sishiga, ish bilan bandlik masalalari bartaraf etishga, iqtisodiyotdagi harakatni amalga oshirish, mamlakatning ichki mahsulot va xizmat turlari ortishiga yordam beradi, natijada esa yoshlar va xotin- qizlarning o‘z o‘zini bandligini ta’minlashi va tadbirkorlik orqali real daromad manbaiga ega bo‘ladi. Toshkent shaharda yoshlar va xotin qizlarning moliyaviy savodxonligini aniqlash bo‘yicha anketa so‘rovnoma o‘tkazildi. Unga ko‘ra, Moliyaviy savodxonlik deganda nimani tushunasiz? deganda ishtirokchilar 52 % “insonnig puli yetarli ekanligi”, 23 % “kredit olish imkoniyati mavjudligi”, 15% “iqtisodiy tushunchalarning yetarli ekanligi” 9 %“javob bera olmasligini” ta’ki dlaganlar. Tadbirkorlik bilan shug‘ullanishni hohlaysizmi? degan savolga respondentlarning 83 % “ha” deb ta’kidlaganlar. Sizda tadbirkorlik faoliyati bo‘yicha tasavvur yoki tajriba bormi? degan savolga respondentlarning 5 % “ha” deb, 21 % “yo‘q” deb, 71% to‘liq emas deb bildirganlar. Biznes g‘oyangiz bormi? degan savolga respondentlarning 74 % “ha” deb, 24 % “yo‘q” deb bildirganlar. Respondentlarning to‘liq 83 % Siz kelajakda tadbirkorlik bilan o‘z ishingizga ega bo‘lishni hohlaysizmi degan savolga? “ha” deb javob bildirganlar, 16 % ishtirokchi bilmayman deb javob berganlar. Kelajakda siz uchun yollanib ishlash afzalroqmi? degan savolga ishtirokchilarning 47 % “ha” deb, 48 % “yo‘q” deb, 5 % 50/50 deb ta’kidlashgan; Tadbirkorlik faoliyatidagi imtiyozlardan xabardormisiz? Agar bo‘lsa qanday imtiyozlar mavjud? degan savolga 97 % ishtirokchi “yo‘q” deb javob berishgan; Sizga tadbirkorlikni tashkil etish bo‘yicha qanday bilimlar kerak? degan savolga 58 % ishtirokchi soliq va imtiyozlar; 21 % ishtirokchi kredit olish tartibi va imtiyozlar; 4 % ishtirokchi texnika va jihozni qaerdan olish; 26 % ishtirokchi tadbirkorlik bilimlari zarurligini ta’kidlaganlar. Tahlil natijalariga ko‘ra, yoshlar va xotin qizlarning moliyaviy savodxonligi pastligi, bugungi kunda yoshlar va xotin qizlar uchun yaratilgan imtiyozlarning ko‘pidan bexabarligini ko‘rish mumkinligi va ularni moliyaviy savodxonligini oshirish zarurligini ko‘rsatadi. Yoshlar va xotin qizlarni moliyaviy savodxonligini oshirish orqali tadbirkorlik faoliyatiga tayyorlash bu iqtisodiy kompetensiyaning asosiy komponentlaridan biridir. Ana shu sababli yoshlarni biznes faoliyatiga tayyorlash, ularda ishbilarmonlik sifatlarini shakllantirishga ta’lim -tarbiya jarayonining tarkibiy asosi sifatida qarash lozim. Demak, tah lillar shuni ko‘rsatdiki, yoshlar va xotin - qizlar o‘rtasida tadbirkorlikni rivojlantirishi global tendensiyadir. Ko‘pgina davlatlar yoshlar va ayollar tadbirkorligini rivojlantirishni rag‘batlantirmoqda, undan iqtisodiyotni mustahkamlash vositasi sifat ida foydalanmoqda. Yoshlar va xotin- qizlarning iqtisodiyot va jamiyat hayotida to‘liq ishtirok etishi mamlakatda iqtisodiy yuksalishda va farovonlikka erishishda bevosita xizmat qiladi. Buning uchun esa quyidagicha muhim vazifalarni hal etishi lozim: |