Kokanduni uz

www.
kokanduni.uz 
HUNARMANDCHILIKKA ASOSLANGAN KICHIK BIZNES SUBYEKTLARINING 
EKSPORT SALOHIYATINI OSHIRISH ISTIQBOLLARI
 
Axmadjonov Isroiljon Xaydaraliyevich 
Qo‘
qon universiteti doktoranti
 
Annotatsiya: 
Ushbu maqolada hududlarda hunarmandchilikni rivojlantirish hamda 
tadbirkorlik faoliyati boshqaruvini takomillashtirish masalalari yoritilgan. Unda hozirda 
tadbirkorlikni va hunarmandchilikni rivojlantirish uchun 
O‘zbekistonda
amalga 
oshirilayotgan ishlar talqin qilinib, kichik biznesni o‘sish dinamikasi tahlil
qilingan. 
Shuningdek, maqolada hudud, kichik tadbirkorlik raqobatbardoshligi salohiyatining indeksi 
ko
‘
rsatkichini aniqlash modeli muallif tomonidan taklif etilgan. 
Kalit so
‘
zlar: 
hunarmandchilik, tadbirkorlik, kichik biznes, kasanachilik. 
Kirish:
 
O
‘
zbekistonda amalga oshirilayotgan bozor munosabatlarining muvaffaqiyati, 
eng avvalo, mulkiy munosabatlarning o
‘
zgarishi, turli xo
‘
jalik yuritish shakllarining 
rivojlanishi va buning uchun davlat bosh islohotchi sifatida iqtisodiy imkoniyatlar yaratib 
berayotganligi bilan xarakterlanadi. 
O
‘
zbekistonda kichik biznes va xususiy tadbirkorlik yildan 
–
yilga rivojlanib bormoqda. 
“Jahon bankining ma'ruzasida O‘
zbekiston keyingi yillarda tadbirkorlik faoliyati uchun 
ishbilarmonlik muhitini yaxshilash sohasida eng yaxshi natijalarga erishgan dunyodagi o
‘
nta 
davlat qatoridan joy olgani qayd etilgan. 
Bank, sug'urta, lizing, konsalting va boshqa turdagi bozor xizmatlari barqaror sur'atlar 
bilan rivojlanmoqda, ular xususiy sektor va kichik biznes rivojiga xizmat qilmoqda. Xizmat 
ko
‘
rsatish sohasida 80 ming 400 ta kichik biznes sub'ekti faoliyat yuritmoqda va bu xizmat 
ko
‘
rsatish sohasi korxonalari umumiy sonining 80 foizdan ortig
‘
ini tashkil qiladi. 
Iqtisodiyotda band aholining 70 foizi kichik va xususiy biznes xissasiga to
‘
g
‘
ri keladi. Yangi 
yaratilayotgan ish o
‘
rinlarining 89 foizi aynan kichik biznes hissasiga to
‘
g
‘
ri kelmoqda. 
Mamlakatimizda kichik biznes va xususiy tadbirkorlik islohotning dastlabki kunlaridan 
zaruriyat tariqasida yuzaga kelgan bo
‘
lsa, milliy hunarmandchilik esa milliy urf-odatlarga va 
qadimiy an'analarga tayangan holda asrlar davomida rivojlanib kelmoqda. Bugungi kunda 
Respublika 
“Hunarmand”
uyushmasi 16 mingdan ortiq hunarmandni uyushtirib turibdi, 
hunarmandchilik mahsulotlari sotiladigan ko
‘
pgina do
‘
kon-salonlar, bir nechta galereyalar 
faoliyat yuritmoqda. [5] Ko
‘
pchilik hunarmandlar o
‘
z mahsulotlarini mamlakatimiz va xorijda 
tez-tez uyushtirilayotgan ko
‘
rgazma-savdolarda sotishmoqda. Shuningdek, hunarmandchilik 
mahsulotlari turistlar tez-tez kelib turadigan tarixiy arxitektura yodgorliklari yaqinida 
joylashgan ustaxonalarga to
‘
g
‘
ridan-to
‘
g
‘
ri sotilmoqda. Respublikamizda hunarmandchilikni 
rivojlantirish uchun barcha sharoitlar yetarli. Keyingi paytlarda ichki bozorimizda ham 
hunarmandchilik mahsulotlariga talab oshib bormoqda, ya'ni so'nggi 8 yil ichida talab 30% ga 
oshgan. Ammo biz hunarmandchilik mahsulotlarini xorijga eksport qilishni keng yo
‘
lga 
qo
‘
yishimiz zarur.