Kokanduni uz

www.
kokanduni.uz 
gipofizning jarohatlari) patogen rol 
о‘ynaydi. Homiladorlikdagi toksikozlar, vitaminlar 
muvozanatining buzilishi ham salbi
y ta’sir kо‘rsatadi.
Onadagi yurak-tomir tizimidagi, 
о‘pkadagi, jigar va buyraklardagi surunkali 
yetishmovchiliklar homilaning patologiyasiga olib keladi. Ona va homila qonlarining rezus-
omil b
о‘yicha bir
-biriga t
о‘g‘ri kelmasligi ham salbiy oqibatlarga ol
ib keladi. 
Tug‘ilishdan oldin homilada kislorodning uzoq vaqt yetishmasligi (gipoksiya) miyaning 
shakllanishga ta’sir kо‘rsatadi.
Homilaning zararlanishida ta’sirning vaqti ham muh
im ahamiyat kasb etadi. 
Homiladorlikning dastlabki uch oyi juda xavfli b
о‘li
b, bu vaqtda organizmning muhim 
tomonlari miyaning shakllanishi yuz beradi. 
Oligofreniyaning ekzogen shakllariga markaziy nerv sistemasining ilk rivojlanish davrida 
(1,5-2 yoshgacha) infeksiyalar, intoksikatsiyalar va jarohatlar natijasidagi zararlanishlar bilan 
bog‘langan psixik yetishmovchiliklarning variantlari ham kiritiladi. Bu hollarda 
neyroinfeksiyalar 
orqali 
yuqtirilgan 
turli 
etiologiyadagi 
meningit, 
ensefalit, 
meningoensefalitlar, og‘ir kechadigan somatik kasalliklar (qizamiq, skarlatina, parotit, 
dizenteriya va h-zo), nerv sistemasining intoksikatsiyasi (postvaksinal ensefalit) 
oligofreniyaning yuzaga kelishiga sabab b
о‘ladi. Postnatal miya jaro
hatlariga ham alohida 
e’tibor berish 
lozim. Bunday jarohatlarning patogenezida gidrotsefaliya katta 
о‘ri
n egallaydi. 
Etiologiyasi b
о‘yicha aralash (endogen
-ekzogen) b
о‘lgan oligofreniyalarning kelib 
chiqishi k
о‘pincha aniq bо‘lmaydi. Bunda kо‘pincha irsiy omillarning ta’siri katta deb 
k
о‘rsatilsa ham, oligofreniyaning bu shaqli ekzogen ta’sirlar natijasida h
am kelib chiqishi 
mumkin. Krani
ostenoz, mikrotsefaliya, gidrotsefaliyaning ba’zi formalari, kretinizm kiradi.