3- S›v›, elektrolit denge bozukluklar›
4- Is› regülasyonu bozukluklar›
5- Eksojen toksinler
Bilinç bozukluklar›na yol açan diffuz, multifokal ve metabolik ekstrakra-
niyal-sistemik nedenler Tablo 4’te daha ayr›nt›l› olarak gösterilmifltir, pratik-
te en s›k karfl›lafl›lanlar›n yan›na (*) fleklinde y›ld›z iflareti konmufltur.
Bilinç bozuklu¤una yol açabilecek kranyum d›fl› ve sistemik nedenlerin bu
kadar çok olmas›na karfl›l›k pratikte en s›k karfl›laflt›klar›m›z kardiyo-vaskü-
ler nedenler (MI, kardiyak aritmiler ve arrest, senkoplar, flok), hipoglisemi,
daha seyrek olarak hiperglisemi, çeflitli infeksiyonlar, sepsis ve intihar ama-
c›yla ya da yanl›fll›kla afl›r› dozda sedatif-trankilizan veya nöroleptik ilaçlar›n
al›nmas›, ya da Anadolu’da özellikle k›rsal kesimde tar›m ilaçlar›yla veya
mantarla olan zehirlenmelerdir. Acil servislerde çal›flanlar›n çok iyi bildikleri
bir grup hasta ise genellikle gece ya da sabaha karfl› getirilen “s›zm›fl-sarhofl-
lar”d›r, ancak bu tan›yla getirilenlerin bir köflede ay›lmalar›n› beklemeden ön-
ce ayr›nt›l› bir muayeneleri ve laboratuar olarak incelenmeleri gerekir. Zira
nadir olmayarak bu kiflilerde geçirilmifl bir kafa travmas›na ba¤l› bir epi/sub-
dural hematomla ya da hipoglisemi, karaci¤er yetmezli¤i veya hemorajik di-
yatez gibi bilinç bozuklu¤una (s›zman›n ötesinde) yol açan anatomik ve/veya
metabolik nedenlerle karfl›lafl›labilir. Bunlar›n “atlanmas›”, basit bir “sarhofl-
luk” olgusu olarak de¤erlendirilen bir kiflinin anlafl›lmayan ölümünün nedeni
olabilir.
Dostları ilə paylaş: |