Kommunikasiya prosesində ədəbi dil normalarından düzgün istifadə



Yüklə 242,96 Kb.
səhifə3/5
tarix26.10.2022
ölçüsü242,96 Kb.
#66263
1   2   3   4   5
Kommunikasiya prosesində ədəbi dil normalarından düzgün istifadə[1]

Latın sözləri-akademiya, aspirant, qlobus, dekan, direktor, dissertasiya, institut, kurs
Yunan sözləri- pedaqoq, avtomat, atom, dialoq, telefon, filosof, poema, kafedra ingilis sözləri- klub, lift, mitinq, park, futbol
Fransız sözləri - adres, albom, artist, janr, milyon. Palto, kabinet, turist. Redaktor
5) Qafqaz - çançur, xarco, kinto, müşə Beynəlmiləl sözlər - demokrat, roman, opera, prezident
Dilimizdəki sözlər ifadə etdikləri inçə, üslubi calarlığa görə müxtəlif qruplara bölünür. Azərbayçan dilinin leksikasında işlənən söz qrupları: ümumişlək sözlər, poetik sözlər, köhnəlmiş sözlər, neologizmlər, terminlər, dialektizmlər, loru sözlər, vulqar sözlər.
Poetik sözlərə daxil olan sözlər ədəbi dildə işlənsə də, xalq danışıq dilində o qədər də geniş işlənmir. Məsələn: eşq, aşiq, məşuq, məşuqə, hiçran əzabi, vüsal həsrəti və s. Terminlər də konkret bir elm sahəsinə aid olub adi danışıqda işlənməz, adi danışıqda işləndikdə anlaşılmazlıq yaradar. Belə sözlərin adi danışıq sözlərindən fərqi bundan ibarətdir ki, onların mənası hamı ücün anlaşıqlı olmur və danışıq dilini ağırlaşdırır. Məs. zəriflik, kvanta, poeziya və s. Umumişlək sözlər dilin əsas leksik mənasını təşkil edir. Bu sözlərdən dildə cox geniş istifadə edilir. Məs. cörək, yol, cay, qənd və s. Dialektizm, əsasən, qeyri-ədəbi dil ğnsğrləri hesab edilən söz, ifadə, səs xüsusiyyətləri və qrammatik formalardır.
Cələfsiz-arıq, zağar-qısaboy, əppək-zürək, taytamaq-axsamaq, cüyğz-qoz, zərdə-yerkükğ, tğpğ-qarboran
Loru süzlər. Dildə ifadə etdiyi mənasına gürə nisbətən, elvarı, saya xarakterli olan süz qruplarıdır.Məs. lələş, cibişdan, əkilmək-getmək, ləlimək-yalvarmaq
Vulqarizmlər. Kobud və qeyri-ədəbi süzlərdir. Məs., veyillənmək, goplamaq, kaftar, heyvərə, donquldanmaq, nadğrğst, tıxmaq,nanəcib, qurumsaq və s.
Arqo süzlər mğəyyən peşə adamlan arasında gizli anlaşma vasitəsi kimi işlədilir, quyruq- “2” qiymət, kalan-varlı, şapqa-rğşvət ğzğn verilən pul...
Jarqonlar -ali zğmrə arasında işlədilən əcnəbi danışığı kimi dərk olunur.

Yüklə 242,96 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin