Kompozitsiya va uning vositalari

Qistirma epizod – asarning syujet liniyasi bilan bevosita bog’liq bo’lmagan, ammo asar mazmunini kengaytirish va chuqurlashtirishga yoki g’oyaviy yo’nalishni ta’kidlashga yordam beradigan qo’shimcha voqea. Masalan, «O’tgan kunlar»dagi Usta Olim hikoyasi, «Qora ko’zlar»dagi Madaminjon hikoyasi, N.Eshonulovning «Urush odamlari» qissasidagi Mallaboy aka hikoyasi qistirma epizoddir.

• Qistirma epizod – asarning syujet liniyasi bilan bevosita bog’liq bo’lmagan, ammo asar mazmunini kengaytirish va chuqurlashtirishga yoki g’oyaviy yo’nalishni ta’kidlashga yordam beradigan qo’shimcha voqea. Masalan, «O’tgan kunlar»dagi Usta Olim hikoyasi, «Qora ko’zlar»dagi Madaminjon hikoyasi, N.Eshonulovning «Urush odamlari» qissasidagi Mallaboy aka hikoyasi qistirma epizoddir.

Peyzaj. Ko’pgina asarlarda peyzaj g’oyada muhim g’oyaviy – kompozitsion rol o’ynaydi. Yozuvchi tabiat lavhalarini chizish orqali o’zining tabiatga munosabatini ifodalaydi: tabiat go’zalligi, boyligi va kudratini ta’rif – tafsif etadi, qalamga olingan joylar tabiatining o’ziga xos xususiyatlarini ochadi. Tabiat manzaralarini yozuvchi o’z qahramonlarining taqdiriga ta’sir etuvchi faktor sifatida ham tasvirlashi mumkin peyzaj asarning g’oyaviy mazmunni va xarakterlarni ochishda qo’shimcha vosita bo’lib xizmat qiladi. Yozuvchi peyzaj orqali yo bevosita o’z fikrlarini bayon qiladi yoki personajlarning ichki kechinmalarini ko’rsatadi.

• Peyzaj. Ko’pgina asarlarda peyzaj g’oyada muhim g’oyaviy – kompozitsion rol o’ynaydi. Yozuvchi tabiat lavhalarini chizish orqali o’zining tabiatga munosabatini ifodalaydi: tabiat go’zalligi, boyligi va kudratini ta’rif – tafsif etadi, qalamga olingan joylar tabiatining o’ziga xos xususiyatlarini ochadi. Tabiat manzaralarini yozuvchi o’z qahramonlarining taqdiriga ta’sir etuvchi faktor sifatida ham tasvirlashi mumkin peyzaj asarning g’oyaviy mazmunni va xarakterlarni ochishda qo’shimcha vosita bo’lib xizmat qiladi. Yozuvchi peyzaj orqali yo bevosita o’z fikrlarini bayon qiladi yoki personajlarning ichki kechinmalarini ko’rsatadi.