Kompyuter arxitekturasi tiykarg'I tu’sinikleri, bazaliq strukturasi, kompyuter klassifikaciyasi

IBM RAMAC Dep atalǵan birinshi magnit disk sistemasın engizdi. Onıń kólemi 5 megabayt maǵlıwmattı quradı.
Úshinshi áwlad – Amerikalıqlar Jek S. Kilbi hám Robert Noys tárepinen mikrosxemalar yamasa jabıq elektronlardıń oylap tapqanı kompyuterlerdiń rawajlanıwda revolyuciya yasadi. Sonday etip 1964 jıldan 1971 jılǵa shekem bolǵan bul mashinalardıń úshinshi áwladı baslandı. Integral mikrosxemalarning payda bolıwı kompyuterler salasında revolyuciya boldı.

Bul úshinshi áwladtı baslaǵan kompyuterdi áyne IBM jumısqa túsirdi. Sonday etip, 1964 jıl 7 aprelde ol IBM 360 ni SLT texnologiyası menen usınıs etdi.

Bul áwladdan baslap kompyuterlerdiń elektron komponentleri bir bólekke, yaǵnıy chiplarga birlestirildi. Bul kondensatorlardıń ishine zaryad tezligin asırıwǵa hám energiya sarpın kemeytiwge múmkinshilik beretuǵın qudaylar hám tranzistorlar jaylastırılǵan.



Tórtinshi áwlad – 1971-1981 jıllarda kompyuterlerdiń keyingi áwladı jeke kompyuterler menen támiyinlendi. Ólpeń bul mashinalar úylerge yeta basladı. Bir kremniy chipidagi mińlaǵan integral mikrosxemalar tórtinshi áwlad kompyuterleriniń tiykarǵı qaharmanları bolǵan mikroprotsessorlarning payda bolıwına múmkinshilik berdi. Ótken ásirdiń 40 -jıllarında bir xananı toldırǵan mashinalardıń kólemi kishkene stolga kerek bolaman degenge shekem qısqartirildi.




Bul basqıshda esaplaw salasındaǵı eń zárúrli kompaniyalardan biri tuwıldı : APPLE. Onıń tuwılıwı Stiv voznyak hám Stiv Djobs 1976 jılda ǵalabalıq paydalaniletuǵın birinshi mikrokompyuterni oylap tabıw etkenlerinen keyin júz boldı.
Úy sharayatında paydalanıw ushın IBM 1981 jılda birinshi kompyuterin usınıs etdi hám úsh jıldan keyin APPLE Macintosh-ni shıǵardı.
Besinshi áwlad – Birpara avtorlar ushın kompyuterlerdiń besinshi áwladı 1983 jılda baslanǵan hám házirgi kunge shekem dawam etpekte. Basqalar, kerisinshe, baslanıw sánesin saqlap qalıwadı, biraq 1999 jılda tawsılǵan dep dawa qılıwadı. Yaponiyada kompyuterlerdiń besinshi áwladı baslandı. 1981 jılda sol Aziya mámleketi adamlar menen baylanıs ornatatuǵın hám suwretlerdi teńiy alatuǵın sanalı kompyuterlerdi islep shıǵarıw jobaların járiyaladı.
Bul joybarlardan tısqarı, besinshi áwlad dáwirinde noutbuklar yamasa noutbuklardan paydalanıw keń tarqaldı. Olar járdeminde kompyuter endi xanada ornatilmagan, lekin paydalanıwshın mudami isletiwi múmkin.
Yaponiyanıń jáne de rawajlanǵan kompyuterlerin qurıw hám parallel processler menen isleytuǵın birinshi superkompyuterni islep shıǵarıw joybarı besinshi áwladtıń baslanıwın kórsetdi.