Kompyuter tarmoqlari xavfsizligi” fanidan kurs ishi mavzu: Windows operatsion tizimida tarmoqda ishlash asoslari va tarmoqni tahlil qilish

Windows 2008 kataloglar xizmati
Windows 2008 R2 kataloglar xizmati(Microsoft Windows 2008 Directory Service - NTDS) mavjud bo‘lib uning asosiy ajralib turadigan joyi bu arxitekturadagi himoya bo‘lib boshqa operatsion tizimlar bilan birgalikda ishlay oladi. NTDS yordamida juda ko‘p sonli foydalanuvchilarni boshqarsa bo‘ladi yoki bir nechta domen yaratib har birsini alogida boshqarish ham mumkin.
Zamonaviy kataloglar xizmati xususiyatlari Windows 2008 ServerDirectoryServices (NTDS) xususiyati
Kataloglar ombori NTDS himoyalangan kataloglar omborida tuzilgan bo‘lib,foydalanuvchi indefikatori , parollar, ruxsat darajalarini o‘zida saqlaydi.
Yoyilgan arxitektura Kataloglar ombori NTDS tarmoqni bir qancha qismiga bir xil omborni tashkil qilshi mumkin bu tarmoqdagi yukalishlarni to‘g‘irlashda qulaydir.
Tarmoqda bir martagina ruxsatdan o‘tish qayerda joylashgandan qat‘i nazar bir marta ruxatdan o‘tib butun tarmoqda ishlashga ruxsat oladi (administrator ruxsati bilan).Bu masodanturib internet orqali ruxsat olishda ham
xuddi shunday kechadi.
Zamonaviy kataloglar xizmati xususiyatlari Windows 2008 Server Directory Services (NTDS) xususiyati
Masofadan turib adminstratorlik olib borish osonligi. Tarmoq adminstratori NTDSni yangi foydalanuvchilarni qo‘shish uchun, ruxsat ochish, hamda o‘zgarishlarni kuzatib borish strukturalash uchun ishlatadi. Markazlashgan boshqaruvni administrator o‘zini ishchi stansiyasidan boshqarib borishi mumkin.
Geterogenlik Directory Service Manager for NetWare (DSMN) – qo‘shimcha dastur b.b NTDS ni boshqa tarmoqlarda ishlatishda qo‘llasa bo‘ladi. Masalan NetWare , bu dastur yordamida UNIX tarmoqlarida ham ishlash mumkin.
Xizmat servis va dasturlar ustidan to‘la nazorat olib borish. NTDS barcha xizmatlarga dasturlarga, qurilmalarga, Ma‘lumot turlariga himoyalangan tarzda ruxsat beradi.
Biz II bobda operatsion tizimni o‘rnatish va boshqarishning o‘ziga xos xususiyatlari, lokal tarmoqning texnik tasnifi va tahlili masalalari ko‘rib chiqilgan.
Shuningdek zamonaviy lokal tarmoqlarda qo‘llaniladigan dasturiy mahsulot ­‑‑
operatsion tizim: Windows 2008 R2 xususiyatlari, ulardan: ushu OTni server sifatida, chop qilish server, ma‘lumotlar bazasi server sifatida ishlashi, paket uzatish tarmoqlariga (xususan Internetga) ulash va shu kabi texnik xususiyatlar atroflicha o‘rganib chiqdik.

Xulosa
Ushbu kurs ishi oldiga qo‘yilgan shartni bajarishga tarmoq tashkil qilish orqali erishildi. Izlanishlar natijasida, tarmoqni ma‘lum bir operatsion tizim ostida boshqarish haqida quyidagilarni aytish mumkindir:

• 
  lokal tarmog‘i ishi, tarmoq operatsion tizimi qanday ishlashiga hamda tarmoq qanday tashkil qilinganiga ham bog‘liqdir.
  
• 
  operatsion tizimi o‘rganilishi shuni ko‘rsatdiki, zamonaviy operatsion tizimlarga qo‘yiladigan talab (ishonchlilik, xavfsizlik, o‘zgaruvchlanlik, chidamlilik, boshqa operation tizimlar bilan ishlay olishi) windows 2008 R2 operation tizimiga to‘g‘ri keladi.
  
• 
  Windows 2008 R2 fayl server sifatida ham ishlatish mumkindir, masalan xatlar almashish tizimini katta ma‘lumotlar ombori ichida tashkil qilish mumkin.Shundan ko‘rinib turibdiki butun tashkilotni malumotlar tizimini bir platformada yig‘ish mumkindir.Bu esa tizim shakillanishidagi sarf xarajatlarni ancha kamaytiradi.
  
• 
  Windows 2008 R2 cheklanmagan holda printerlarni ulash hamda ulardan foydalanish imkonyatlarini taqdim etadi. Ular tarmoqda TCP/IP yoki DLC protokollar orqali ulanishlari mumkindir.
  
• 
  Windows 2008 R2 chiroyli interfeysga ega bo‘lib hamma narsalar oldingi tizimlarga o‘xshash joylashtirilgan bu o‘z o‘rnida ishchilar qayta o‘rganishi uchun ketadigna mablag‘ni tejaydi.
  

U to‘la o‘rganilib chiqildi va quyidagicha hulosaga kelindi: bu operatsion tizim boshqaruvchi osti tarmoq tashkil qilish mumkin, tarmoq zamonaviy talablarga javob bera oladi. Qo‘shimcha dasturlarni ham o‘rnatish mumkin (agar bunga talab bo‘lsa), zamonaviy ofis uchun kerak bo‘ladigan xizmatlar mavjuddir, internetda ishlash uchun maxsus dasturlar ham bor.

Shu o‘rinda operatsion tizim qurilmalarga bo‘lgan talabi uncha katta emas.

Ishlashi uchun talab qilinadigan eng kichik protsessor chastotasi 600 MHz, operativ xotira 512 Mb hamda 8 Gb qattiq diskda ochiq joy mavjud bo‘lishi kerak.
Windows 2008 R2 har xil kompyuter qurilmalari bir nechta protsessorli kompyuterlar ostida ham ishlay oladi. Qurilmalar kuchi ortgani sayin operatsion tizim foydali ish kuchi ham ortadi.
O‘zbekistonlik foydalanuvchilar uchun Windows 2008 R2 o‘zbek tilidagi varianti ham mavjud bo‘lib litsenziyalangan holda sotib olish mumkin.
Shunday imkoniyatlari tufayli Windows 2008 R2 zamonaviy operation tizimlar qatoriga qo‘shila oladi. Ishlashda platformani qulayligi hamda hammaga tanish interfeys uni Unix sifat operatsion tizimlar bilan tenglasha olishini ko‘rsatadi