Kompyuter tizimlari kafedrasi

Nochiziqli buzilishlar kuchaytirgichlarda ishlatilgan tranzistorlar VAXlarining nochiziqliligi hisobiga yuzaga keladi. Shuning uchun kuchaytirgich kirishiga sinusoidal signal berilganda, chiqish signali yangi garmonikalarga ega bo’lib, toza sinusoidani takrorlamaydi.
Nochiziqli buzilishlar garmonik buzilishlar koeffisiyenti bilan baholanadi. Kuchaytirgich chiqishidagi yuqori garmonikalar (U₂, U₃ …) amplitudalarining o’rta kvadrat qiymatlarini asosiy tebranishlar amplitudasiga (U₁) nisbatining foizlarda ifodalangan qiymati garmonik buzilishlar koeffisiyenti deb ataladi va quyidagicha topiladi:

K_G � 100
U₁
. (1.1)

Nochiziqli buzilishlarni baholash uchun kuchaytirgichning amplituda xarakteristikasidan – chiqishdagi kuchlanish (tok) birinchi garmonikasi amplitudasining kirish kuchlanishi (tok) amplitudasiga bog’liqligidan foydalanish mumkin (1.5 – rasm). U_KIR ning katta bo’lmagan qiymatlarida amplituda

xarakteristika amalda chiziqli bo’ladi. Uning og’ish burchagi kuchaytirish koeffisiyenti bilan aniqlanadi. U_KIR qiymati ortib borgan sari to’g’ri proporsionallik buziladi, ya’ni kuchaytirish koeffisiyenti kuchaytiriladigan signal qiymatiga bog’liq bo’la boshlaydi.
Kuchaytirgichnolning dreyfi deb ataluvchi parametr bilan ham ifodalanadi. Nolning dreyfi yuz berganda kuchaytirgich chiqishidagi kuchlanish yoki tok o’z – o’zidan siljiydi. Nolning siljishi chiqish signalining o’zgarishi kabi bo’lganidan, uni signaldan ajratib bo’lmaydi. Natijada dreyf qiymati, o’zgarmas tok kuchaytirgichlar sezgirligini cheklaydi.