Kompyuter tizimlari kafedrasi

R_�IR )

4R_G

ga teng maksimal quvvat uzatadi, kuchaytirgich esa, yuklamada bo’lishi mumkin maksimal quvvatni hosil qiladi

^PCHIQ
_� 2 _.
� �
^4RCHIQ

Bundan maksimal quvvat kuchaytirish koeffisiyenti

^{� K�}Pm. max
� ^RG .

�

�

2

2
G ^RCHIQ

Amalda ushbu kattaliklarning logarifmlari bilan ishlash qulay.

Detsibellarda ifodalangan kuchaytirish koeffisiyenti K_P uchun quyidagi yozuv o’rinli:

( ) 1K0 l_Pg dB
_KP .

Elektr quvvat tok yoki kuchlanish kvadratiga proporsional bo’lgani sababli kuchlanish va tok kuchaytirish koeffisiyentlari uchun mos ravishda quyidagilarni yozish mumkin:

(� )
2K0l_Ug dB
K_U(
₎va
2K0 l_IgdB
_KI .

Agar alohida kaskadning kuchaytirish koeffisiyenti dBlarda ifodalangan bo’lsa, ko’p kaskadli kuchaytirgichning umumiy kuchaytirish koeffisiyenti alohida kaskadlar kuchaytirish koeffisiyentlari yig’indisiga teng bo’ladi. K_U ning detsibellarda va nisbiy birliklardagi qiyosiy qiymatlari 1.1 – jadvalda keltirilgan.

1.1 – jadval

KU, dB	0	1	2	3	10	20	40	60	80
KU	1	1,12	1,26	1,41	3,16	10	100	10^3	10^4

Kuchaytirilayotgan chastotalar diapazoniga ko’ra kuchaytirgichlar o’zgarmas va o’zgaruvchan tok kuchaytirgichlariga bo’linadi. Ular

kuchaytirgichning o’tkazish polosasiga ko’ra _�f
^fYu ^fP
farqlanadi. Har bir

kuchaytirgich uchun past f_P va yuqori f_Yu chegaraviy chastotalar kiritiladi. Bu chastotalarda kuchaytirish koeffisiyenti – 3 dBga pasayadi.
O’zgarmas tok kuchaytirgich kirish signalini nolinchi chastotadan yuqori chegaraviy chastotagacha bo’lgan diapazonda kuchaytiradi (0 � f � f_Yu).
O’zgaruvchan tok kuchaytirgichlar quyidagi guruhlarga ajratiladi:
-past chastota kuchaytirgichlar (PCHK) – kuchaytiriladigan chastotalar diapazoni birlarcha gersdan yuzlarcha kilogersgacha;
-yuqori chastota kuchaytirgichlar (YUCHK) – kuchaytiriladigan chastotalar diapazoni yuzlarcha kilogersdan megagersgacha;
-keng polosali kuchaytirgichlar – kuchaytirish diapazoni o’nlarcha gersdan yuzlarcha megagersgacha;
-tanlovchi(rezonans) kuchaytirgichlar juda tor chastotalar diapazonida kuchaytiradi.
Bitta kaskadning kuchaytirish koeffisiyenti odatda 30 dBdan oshmaydi. Kuchaytirishni kattalashtirish uchun ko’p kaskadli kuchaytirgichdan foydalaniladi. U ketma – ket ulangan bir necha kaskaddan tashkil topgan bo’ladi.
Kaskadlarni raqamlash kirishdan boshlanadi. Birinchi kaskad kirish kaskadi bo’lib, u kuchaytirgichni kirish signali manbai bilan muvofiqlashtiradi. Kirish signalini minimal so’ndirish uchun u katta kirish qarshilikka ega bo’lmog’i lozim. Oraliq kaskad kirish kaskadiga yuklama bo’lib, kirish kaskadini chiqish kaskadi bilan muvofiqlashtirish uchun xizmat qiladi. Chiqish kaskadi aksariyat hollarda quvvat kuchaytirgichni tashkil etadi.