Kompyuter viruslari va antiviruslar

KOMPYUTER VIRUSLARI VA ANTIVIRUSLAR

HAQIDA MA'LUMOT.

1. Kompyuter virusları haqqında ulıwma túsinikler

2. Kompyuter viruslarınan qorǵanıw usılları

3. Antivirus programmaları

Kompyuter virusları búgingi kúnde kópshiliktiń eń aktual mashqalası bolıp tabıladı. Bul hámmeni uwayımǵa salıp qoyıp atır Bul temaǵa o'nlab kitaplar hám júzlegen maqalalar jazılǵan. Kompyuter viruslarına qarsı mińlaǵan professional qánigeler kóplegen kompaniyalarda jumıs penenaparıwıp atır. Bul tema oǵada qıyın hám zárúrliki kóp itibardı talap qılıp atır. Kompyuter virusı informatsiyani joytıw sebeplerinen biri hám tiykarǵısı bolıp qalıp atır. viruslar kóplegen shólkem hám kompaniyalardı jumısların buzıwǵa alıp kelgenligi málim. Sonday maǵlıwmatlar barki, Niderlandiya gospitallaridan birinde nawqasqa kompyuter kúygen kesellikti anıqlaw boyınsha tutınıw etilgen dári áqibetinde nawqas dunyadan ótken. Bul kompyuter virusınıń jumısı bolǵan.

Itibarsızlıq menen etilgen isten kompyuter demde virus menen zálellenedi. Insan kesellik virusı menen zálellansa ıssılıǵı ózgeriwi, salmaǵı ózgeriwi, xolsizlanish hám awrıwdıń payda bolıwı názerde tutıladı. Kompyuter virusı menen zálellengen kompyuterlerde tómendegiler gúzetiledi: programmalardıń islewiniń páseyiwi, fayllar kólemi ózgeredi, ǵayrıtabiiy hám birpara belgisiz aljasıqlar, maǵlıwmatlar hám sistema faylları joǵatılıwı. Birpara viruslar zıyansiz ko'payadi, lekin qorqınıshlı emes. Bul viruslar ekranǵa qáte maǵlıwmat shıǵaradı. Biraq, bir túrdegi viruslar hújim etiwshi, yaǵnıy, jaman tásirler qaldıratuǵın esaplanadı. Mısalı, viruslar qattı disktaǵı informastiyalarni da óshirip taslaydı. Kompyuter virusı ózi ne? Olar ruwxıy jarlı, turmıstan hám basqalardan óshpenli programmistler tárepinen nápsiqaw maqsetlerde jazılǵan programma. Olar ádetde, kóp retlab nusqalanadı hám atqarıwshı fayllarǵa " jabıwıp aladı". Olardıń " jumısqa túsiwi" áqibetinde geyde displeyde túrli jat jazıwlar payda bolıwı, geyde disktaǵı jazıwlar (fayllar ) ni óshirip jiberiwi múmkin.

Kompyuter virusları haqqında ulıwma túsinikler

virus ne? virus programması kompyuter degi maǵlıwmatlar pútkilligin buzıwǵa yamasa olardı óshiriwge mólsherlengen boladı. Dáslepki bar virus programmaları AQShda islep shıǵarılǵan, sebebi áyne bul mámlekette jeke kompyuterler keń tarqalǵan edi. Dáslepki bar islep shıǵarılǵan virus programmaları paydalanıwshın hotirjamligini buzıwǵa hám asabiga tiyiwge qaratılǵan edi. Lekin keyinirek olar zálel jetkiziwdi óziniń maqseti retinde qabıl etip aldı. Házirgi waqıtta dúnya buyicha 200000 den artıq virus programmaları bar. Olar kompyuter virusları bolıp, kompyuter degi maǵlıwmatlarǵa zálel jetkeredi yamasa kompyuterdiń islew natiyjeliligin túsirip jiberedi. Ataqlı «doktor» lardan biri D. N. Lozinskiy virustı xatkeraga uqsatadı. Tártipli xatkerani shama menen oylasak, ol jumısqa keledi hám stolidagi bir kúnde etiwi kerek bolǵan islerdi - qaǵazlar xatlardı kóredi. Ol bir varog'ni ko'paytirib bir nusqasın ózine ekinshisin keyingi qońsılas stolga qóyadı. Keyingi stoldagi xatkera da keminde eki nusqada ko'paytirib, taǵı bir xatkeraga ótkeredi. Nátiyjede kontoradagi birinshi nusqa bir neshe nusqalarǵa aylanadı. Birpara nusqalar taǵı kóbeyip basqa stollarga da ótiwi múmkin. Kompyuter virusları shama menen sonday isleydi, tek qaǵazlar ornında endi programmalar, xatkera bul - kompyuter. Birinshi buyrıq «ko'chirish-nusqa alıw» bolsa, kompyuter bunı atqaradı hám virus basqa programmalarǵa ótip aladı. Eger kompyuter qandayda bir zálellengen programmanı jumısqa túsirse virus basqa programmalarǵa tarqalıp barıp pútkil kompyuterdi iyelewi múmkin.

Eger bir dana virustıń kóbeyiwine 30 sekund waqıt ketsa, bir saattan keyin bul 1000000000 den artıp ketiwi múmkin. Anıqrogi kompyuter yadı daǵı bos jaylardı bánt etiwi múmkin. Tap sonday waqıya 1988 jılı Amerikada júz bergen. Global set arqalı uzatılıp atırǵan informastiya arqalı virus bir kompyuterden basqasına ótip júrgen. Bul virus Morris penenvirusı dep atalǵan. Maǵlıwmatlardı virus qanday júk etiwi múmkin degen sorawǵa sonday juwap beriw múmkin:

1. virus nusqaları basqa programmalarǵa tez kóbeyip ótip aladı ;

2. Kalendar boyınsha 13-sáne juma kunga tug'ri kelse

hámme hújjetlerdi joq etedi (uchiradi).

Bunı hámmege málim «Jerusalem» («Time» virusı da dep ataladı ) virusı júdá «yaxshi» ámelge asıradı.