4
KIRISH
Bitiruv malakaviy ishi mavzusining uning dolzarbligi. Ma’lumki,
bugungi bozor iqtisodiyoti sharoitida korporativ tuzilmalarning o’rni benihoya
yuqoriligi ko’pchilik iqtisodiyoti rivojlangan mamlakatlar tajribasida allaqachon
o’z tasdig’ini topgan. Xususan, O’zbekiston Respublikasida aksiyadorlik
jamiyatlarida samarali boshqarish tizimini tashkil etishda korporativ moliyaviy
boshqaruvni takomillashtirish yo’llari va korporativ boshqaruv standartlarini
kiritishda rag’batlantirish masalalariga alohida e’tibor qaratilmoqda.
Jumladan, mamlakatimizda amalga oshirilayotgan tarkibiy o’zgarishlar va
yuksak texnologiyalarga asoslangan zamonaviy korporativ tuzilmalarni yanada
rivojlantirish dasturidagi vazifalaridan kelib chiqqan holda aksiyadorlik
jamiyatlariga zamonaviy tehnologiyalarni keng joriy etish, investitsiyalarni jalb
etish, innovatsion jarayonlarni rivojlantirish korporativ boshqaruv tizimini yanada
takomillashtirish zarurligini ko’rsatmoqda.Shu asnoda, bugungi kun yurtboshimiz
bo’lgan Sh.Mirziyoyevning
’’
O’zbekiston Respublikasini yanada rivojlantirish
bo’yicha harakatlar strategiyasi to’g’risida’’gi farmoniga asosan, iqtisodiyotni
yanada
rivojlantirish
va
liberallashtirishga
yo’naltirilgan
1
makroiqtisodiy
barqarorlikni mustahkamlash va yuqori o’sish sur’atlarini saqlab qolish,davlat
mulkini xususiylashtirishni yanada kengaytirish, korporativ tuzilmalarni strategik
boshqarishda aksiyadorlarning rolini oshirish, chet el investitsiyalarni jalb etish,
xorijiy hamkorlar bilan tashqi aloqalarni kengaytirish, ayrim milliy korporativ
tuzilmalarning aksiyalarini (IPO) nufuzli xorijiy fond birjalariga dastlabki tarzda
joylashtirishga tayyorgarlik ko‘rish borasidagi tadbirlarga firma, korporativ
tuzilmalarni tayyorlash, moliyaviy faoliyat yo’nalishlarini barqarorlashtirish
muhim ekanligini aytib o’tmog’imiz darkor.
Shunday ekan, iqtisodiyotni modernizatsiyalash sharoitida korporativ
tuzilmalarda korporativ boshqaruv tizimini tashkil etish hamda moliyaviy
1
O’zbekiston Respublikasini yanada rivojlantirish bo’yicha harakatlar
strategiyasi
to’g’risida’’gi O’zbekiston Respublikasi Prezidentining 2017-yil 7-fevraldagi PF 4947-sonli
Farmoni
5
boshqaruv sohasini takomillashtirish yo’llarini o’rganish muhim vazifalardan biri
sanaladi. Binobarin, birinchi Prezidentimiz I.A.Karimov ta’kidlaganlaridek:
“Korporativ boshqaruv tizimidagi prinsip va yondashuvlarni tubdan
o’zgartirishimiz uning haqiqiy bozor xususiyatlariga ega bo’lishini ta’minlash va
konservativ qarashlardan xalos bo’lishida katta hissa bo’ldi”
2
.
Shulardan kelib chiqqan holda, korporativ tuzilmalarda moliyaviy boshqaruv
tizimini samarali tashkil etish iqtisodiy subyekt moliyaviy barqarorligini oshirish
orqali mulkdorlar moddiy farovonligining o'sishiga xizmat qiladi. Korporativ
tuzilmalarning moliyaviy barqarorligi o‘z navbatida, mamalakat moliya tizimi
barqarorligi hamda aholining moddiy farovonligiga xizmat qiladi.
Shu asnoda, rivojlanayotgan mamlakatlarda, xususan, respublikamizda ham
korporativ tuzilmalarda moliyaviy boshqaruv tizimini samarali tashkil etish va
rivojlantirishga alohida e’tibor qaratilmoqda. Chunki, mamlakatimizda hali to’la –
to’kis tadqiq etilmagan mazkur sohani iqtisodiyotda keng targ’ib etish,
mamlakatimiz iqtisodiyotini yuksaltirishda korporativ tuzilmalarning roli va
ahamiyatini oshirish borasida hali ko’plab vazifalarni amalga oshirish lozim. Bu
esa istiqbolda mazkur boshqaruv shaklidan samarali foydalanish maqsadida
rivojlangan mamlakatlar iqtisodiyotida amal qilib kelayotgan korporativ boshqaruv
usullarini teran tahlil etish lozimligini ko’rsatadi.
Dostları ilə paylaş: